ΠΕΤΡΟΣ ΕΥΘΥΜΙΟΥ : Η τραγωδία που έγινε φάρσα

Χρόνος ανάγνωσης: 3 λεπτά

Του Πέτρου Ευθυμίου*

Μια από τις πιο δυνατές φράσεις που γράφτηκε ποτέ, είναι εκείνη του Καρλ Μαρξ στη «18η Μπρυμαίρ του Λουδοβίκου Βοναπάρτη», πως «ό,τι στην Ιστορία εμφανίζεται την πρώτη φορά ως τραγωδία, επαναλαμβάνεται ως φάρσα».

Ο λόγος που έγραψε τον αφορισμό αυτόν ο Μαρξ, ήταν η απόπειρα του μικρανιψιού του μεγάλου Κορσικανού, του Λουδοβίκου Βοναπάρτη, να παρουσιάσει τον εαυτό του ως μετενσάρκωση του Ναπολέοντα Βοναπάρτη, με τα καταστροφικά για τη Γαλλία αποτελέσματα.

Η τραγελαφική εμφάνιση του κ. Τσίπρα στη Θεσσαλονίκη, όπου επιστρατεύθηκαν όλες οι τεχνικές του πολιτικού μάρκετινγκ ώστε ο ΣΥΡΙΖΑ να εμφανιστεί ως συνέχεια του ΠΑΣΟΚ και ο ίδιος ως μετενσάρκωση του Ανδρέα Παπανδρέου, οδηγεί σε ενδιαφέροντα πολιτικά συμπεράσματα, για τους λόγους της καθίζησης του ΣΥΡΙΖΑ, παρά την εντεινόμενη κυβερνητική φθορά.

Ο λόγος της καθήλωσης του ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι ότι μιμείται το ΠΑΣΟΚ, αλλά ότι είναι το ΠΑΣΟΚ. Αλλά εκείνο το κομμάτι του ΠΑΣΟΚ, που ήταν ήδη πολιτικά νεκρό, ακόμα και όταν το ΠΑΣΟΚ ήταν κυβέρνηση.

Παλαιότερα είχα χαρακτηρίσει τον ΣΥΡΙΖΑ ότι είναι κάτι «σαν να είχε νικήσει το 1996 ο Άκης Τσοχατζόπουλος». Αυτό που εννοούσα τότε και αποδείχτηκε τώρα, με την καθήλωση του ΣΥΡΙΖΑΠΑΣΟΚ, είναι ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι η συνέχεια του νεκρού ΠΑΣΟΚ, ενός ΠΑΣΟΚ, που δεν ήταν πια ΠΑΣΟΚ.

Γιατί ο παρασιτικός κρατισμός, τα στελέχη του κομματικού σωλήνα που αναρριχώνται και τρέφονται από κρατικές θέσεις, η αλληλεξάρτηση των πελατειακών δικτύων μέσω της νομής και ανακατανομής των κρατικών πόρων, οδηγούν σε πλήρη αποϊδεολογικοποίηση, σε πλήρη έλλειψη αρχών, σε πλήρη αποκοπή από την κοινωνία και τις ανάγκες της, καθώς ο μόνος συνεκτικός ιστός αυτών των πολιτικά επαγγελματικών μορφωμάτων είναι η γυμνή δίψα της εξουσίας και των προνομίων της.

Και αυτό δεν είναι το ΠΑΣΟΚ που ίδρυσε ο Ανδρέας Παπανδρέου. Δεν είναι το ΠΑΣΟΚ που συνάρπασε τον ελληνικό λαό και σφράγισε τον τόπο με το έργο του.

Αυτό το ΠΑΣΟΚ που ενσωμάτωσε και μιμείται ο ΣΥΡΙΖΑ είναι το ΠΑΣΟΚ που δεν αφορά την κοινωνία.

Η δεύτερη αιτία καθήλωσης είναι η αυτοκτονική επιλογή του κ. Τσίπρα να μιμηθεί τον Ανδρέα, αξιοποιώντας την προφανή επικοινωνιακή του άνεση. Όμως, υπάρχει μια κρίσιμη διαφορά.

 Ο Ανδρέας Παπανδρέου δεν ήταν χαρισματικός «επικοινωνιακά». Ηταν χαρισματικός πολιτικά και το πολιτικό του βάθος μετατρεπόταν σε επικοινωνιακό χάρισμα, με πλήρη αίσθηση της διεθνοπολιτικής συγκυρίας, με φυσική ισότητα, αν όχι προσωπική υπεροχή, έναντι όλων των συγχρόνων του διεθνών ηγετών, κυρίως με μια βαθιά αίσθηση της ιστορικής ευθύνης έναντι της πατρίδας ώστε να εμπνέει και να πείθει σε μια πορεία εθνικής αναγέννησης και κοινωνικής δικαιοσύνης.

Επιλέγοντας αυτή τη διαρκή σύγκριση μεγεθών, ο κ. Τσίπρας, στερούμενος οποιασδήποτε ουσιαστικής αναλογίας με τον Ανδρέα, παγιδεύεται στον άχαρο ρόλο ενός είδους πολιτικού Τάκη Ζαχαράτου, όταν χρησιμοποιεί τα «κλισέ» του Ανδρέα, ακόμα και το ηχόχρωμα της φωνής του.

Γιατί ο επίσης ιδιαίτερα χαρισματικός Τάκης Ζαχαράτος, όταν μιμείται τη Μαρία Κάλλας είναι απολύτως πειστικός. Αλλά δεν τραγουδά όπως η Κάλλας. Και η Κάλλας είναι το τραγούδι της, όπως ο Ανδρέας είναι το βάθος της προσωπικότητάς του και οι μεγάλες πολιτικές αρετές του και όχι η «επικοινωνία»…

Το συμπέρασμα της φαρσοκωμωδίας της Θεσσαλονίκης είναι ότι είναι εντελώς ανοιχτός ο χώρος για το ΠΑΣΟΚ του 21ου αιώνα. Αλλά αυτό δεν δείχνει να το έχει συνειδητοποιήσει όχι μόνον ο κ. Τσίπρας αλλά και η φυσική συνέχεια του ΠΑΣΟΚ, που είναι το ΚΙΝΑΛ, αν όλα όσα συμβαίνουν εκεί παραμείνουν ως έχουν.

* Ο Πέτρος Ευθυμίου υπήρξε μέλος της πρώτης, «ιδρυτικής» Κεντρικής Επιτροπής του ΠΑΣΟΚ, τον Σεπτέμβρη του 1974, δημοσιογράφος, π.Υπουργός