Εθνική οικονομία, η τοπική πραγματικότητα και το Αύριο της Δωρίδας

Χρόνος ανάγνωσης: 6 λεπτά

Αν το δούμε καθαρά με τα μάτια ενός ανθρώπου της πιάτσας (και όχι μόνο του Excel), η Ελλάδα σήμερα δείχνει να ανασαίνει, έστω και ορισμένες στιγμές βαριά. Τα στατιστικά μιλούν για ανάπτυξη, θετικό κλίμα, ευκαιρίες. Όμως, αρκεί αυτό για να αλλάξει η καθημερινότητα εδώ στη Δωρίδα; Η απάντηση, όσο κι αν ελπίζουμε σε θαύματα, είναι πως το πράγμα θέλει πολλή δουλειά, συλλογική και τολμηρή.

Η μεγάλη εικόνα

Η χώρα τα τελευταία χρόνια πετυχαίνει κάτι που φαινόταν άπιαστο πριν λίγο καιρό: Ανάπτυξη κοντά στο 2,5% και νέες επενδύσεις, κυρίως χάρη στον τουρισμό, στις υποδομές και στα ευρωπαϊκά προγράμματα. Χρήμα πέφτει στην αγορά, προγράμματα τρέχουν, επιχειρηματίες βλέπουν φως.

Η τοπική αλήθεια

Η Δωρίδα, όμως, έχει τον δικό της “λογαριασμό” με την πραγματικότητα. Πληθυσμός γερασμένος, νέοι ελάχιστοι, παραγωγικός ιστός που βασίζεται σε αγροτική παραγωγή και λίγες μικρές μονάδες μεταποίησης. Τα χωριά μας έχουν τεράστια περιουσία: γη, ιστορία, τοπικά προϊόντα, τουριστική αξία. Όμως, λείπει ο κόσμος, λείπουν τα χέρια, λείπει συχνά το σχέδιο, το όραμα. Οι νέοι φεύγουν, οι επενδύσεις αργούν, οι δομές στήριξης είναι αδύναμες. 

Προκλήσεις

Η δημογραφική βόμβα χτυπάει δυνατά. Αν δεν αλλάξει κάτι, τα επόμενα χρόνια θα μιλάμε για χωριά-φαντάσματα.

Οι υποδομές και ειδικά οι ψηφιακές που υπόσχονται προοπτικές, υστερούν.

Η τοπική επιχειρηματικότητα αντιμετωπίζει ακριβή ενέργεια, γραφειοκρατία, δυσκολία πρόσβασης σε αγορές.

Ευκαιρίες

Τα ευρωπαϊκά κονδύλια (ΕΣΠΑ, Ταμείο Ανάκαμψης, Leader) μπορούν να γίνουν εργαλείο αληθινής ανασύνταξης, αν χρησιμοποιηθούν σωστά και όχι για έργα “βιτρίνας”.

Η μεταποίηση και η επωνυμία των τοπικών προϊόντων (ελαιόλαδο, μέλι, βότανα, τυροκομικά) μπορεί να δώσει προστιθέμενη αξία και εξαγωγικό προσανατολισμό.

Η ανάπτυξη του θεματικού και εναλλακτικού τουρισμού, με έμφαση στη φύση, τον πολιτισμό και την άυλη κληρονομιά της Δωρίδας.

Συνεργασίες, συλλογικά σχήματα, νέοι τρόποι οργάνωσης παραγωγής και εμπορίας.

Δρόμοι  λύσης

Πρέπει να μιλήσουμε καθαρά και με αυτογνωσία. Δεν φτάνει μια ευκαιρία ή μια χρηματοδότηση. Χρειάζεται οργανωμένο σχέδιο, σύμπραξη Δήμου, τοπικής αγοράς, κοινωνίας, συνδυαστικά με το επιχειρείν. Να κρατήσουμε τους νέους, να φέρουμε επενδύσεις με κοινωνικό πρόσημο, να ανοίξουμε δρόμους για όσους θέλουν να δουλέψουν και να προσφέρουν.

Η τοπική αυτοδιοίκηση πρέπει να λειτουργήσει ως συντονιστής και όχι ως τροχοπέδη. Να δώσει κίνητρα, να επιταχύνει αδειοδοτήσεις, να στηρίξει πραγματικά τις μικρές επιχειρήσεις. Παράλληλα, να αξιοποιήσει τα εθνικά και ευρωπαϊκά εργαλεία και να στοχεύσει σε έργα που “μένουν”, όχι σε πυροτεχνήματα που “εκρήγνυται” και πάνε.

Ελπίδα και προοπτική

Όσο δύσκολα κι αν είναι τα πράγματα, η Δωρίδα έχει ψυχή, ταλέντο και ανθρώπους που νοιάζονται. Η λύση θα έρθει από τη συνεργασία και την υιοθέτηση νέων πρακτικών, από τη σύνδεση της παράδοσης με την καινοτομία. Θέλει τόλμη, εξωστρέφεια, οργάνωση. Και μια αυτοπεποίθηση ότι, αν δεν τα καταφέρουμε εμείς για τον τόπο μας, κανείς δεν θα το κάνει στη θέση μας.

Το στοίχημα δεν είναι απλώς οικονομικό. Είναι στοίχημα ζωής. Η Δωρίδα, όπως και κάθε γωνιά της επαρχίας, χρειάζεται σχέδιο, επένδυση και πίστη στις δυνάμεις της. Χρειάζεται να γίνει τόπος που εμπνέει, παράγει και στηρίζει όσους επιλέγουν να ζουν και να επιχειρούν εδώ. Η εθνική ανάκαμψη, για να είναι αληθινή, πρέπει να περνάει μέσα από το χωριό, την κωμόπολη, το τοπικό κατάστημα, το χωράφι, το εργαστήριο. Από τον άνθρωπο και το βίωμά του.

Αν δεν το πετύχουμε εμείς, τότε ποιος;

Γράφει ένας άνθρωπος της αγοράς, της επαρχίας και της καθημερινότητας, που διάλεξε να μείνει και να παλέψει εδώ.

 * Ο Λεωνίδας Αντωνόπουλος  είναι επιχειρηματίας, Δημοτικός Σύμβουλος Δωρίδας