Please ensure Javascript is enabled for purposes of website accessibility

- Διαφήμιση -

Η Ενωμένη Ευρώπη προσπαθεί ακόμη να ξεπεράσει τους διχασμούς της

- Διαφήμιση -

Χρόνος ανάγνωσης: 6 λεπτά

Επτά δεκαετίες από τότε που ο Ρομπέρ Σουμάν έθετε τις βάσεις της σημερινής Ευρωπαϊκής Ένωσης,  η πανδημία θέτει νέες δυσκολίες και προκλήσεις στην Ένωση

Της ΜΑΡΙΛΕΝΑΣ ΓΕΡΑΝΤΩΝΗ*

Προτείνοντας τον από κοινού έλεγχο της παραγωγής άνθρα­κα και χάλυβα, που ήταν οι σημαντικότερες πρώτες ύλες για την πολεμική βιομηχανία χωρών που βρέθηκαν σε αντί­παλα πολεμικά στρατόπεδα, ο διαπρεπής γάλλος νομικός και υπουργός Εξωτερικών Ρομπέρ Σουμάν στις 9 Μαΐου του 1950 θέτει τις βάσεις για τη δημιουρ­γία ενός υπερεθνικού ευρωπα­ϊκού θεσμού, που θα οδηγήσει σταδιακά στη δημιουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

-- Διαφήμιση --

Είναι η εποχή που η Ευρώπη προσπαθεί ακόμη να επουλώ­σει τις πληγές της από τον πιο αδυσώπητο πόλεμο στην Ιστο­ρία της. Δείχνει αποφασισμένη να αποτρέψει την επανάληψη ενός τέτοιου ολέθρου και έτοι­μη να αλλάξει το πεπρωμένο της. Η νέα ελπίδα γεννιέται μέ­σα από την εμπέδωση της ειρή­νης, της συνεργασίας και της αλληλεγγύης.

Αξίες διαχρονικές και προοδευ­τικές ταυτόχρονα που διασφα­λίζουν ότι η ανθρωπότητα θα βγει ωφελημένη από τις αλλα­γές που συντελούνται στον πλα­νήτη. Εβδομήντα χρόνια μετά, η θεώρηση αυτή προβάλλει πιο αναγκαία από ποτέ καθώς η επέτειος της Διακήρυξης Σου­μάν συμπίπτει με μια υγειονο­μική πανδημία που σάρωσε την ευρωπαϊκή ήπειρο. Οι απώλειες του κορωνοϊού σε ζωές είναι ανυπολόγιστες ενώ οι προκλή­σεις σε υγειονομικό, οικονομι­κό, πολιτικό και διπλωματικό επίπεδο είναι πρωτοφανείς.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση ωστό­σο βρέθηκε απροετοίμαστη ενώπιον αυτής της συνθήκης. Για άλλη μια φορά έδειξε την απροθυμία της να διαχειριστεί σε υπερεθνικό επίπεδο μια νέα παγκόσμια κρίση – αυτή τη φο­ρά υγειονομική – που χτύπησε την πόρτα της. Είδε μέλη της να θρηνούν χιλιάδες νεκρούς, είδε τις οικονομίες τους να καταρ­ρέουν.

Μέχρι σήμερα δεν έχει επιδιώξει να συντονίσει ή έστω να προτείνει μια κοινή στρατηγική για την αντιμετώπιση της πανδημίας σε επίπεδο υγειο­νομικό, αφήνοντας τα κράτη της να χαράξουν διαφορετική πολιτική. Επέβαλε δε το κλείσι­μο των μεταξύ τους συνόρων.

Ποιος μπορεί να ξεχάσει την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Κε­ντρικής Τράπεζας Κριστίν Λαγκάρντ όταν δήλωνε στις αρχές Μαρτίου, οπότε και η Ιταλία (η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης) μέτραγε ήδη εκατόμβες νεκρών, ότι δεν εί­ναι καθήκον της Τράπεζας να βοηθήσει τη χώρα στις αγορές ομολόγων, προκαλώντας την ίδια κιόλας στιγμή καταβαράθρωση -17% στο χρηματιστή­ριο του Μιλάνου και θέτοντας σε κίνδυνο τα μέτρα στήριξης που είχε ήδη να αναγγείλει η Κομισιόν.

Υπό το βάρος της κατακραυγής για την αποτυχία της Ένωσης να δώσει απαντήσεις, η πρόεδρος της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν έσπευδε σε ρόλο πυροσβέστη να ανακοινώσει ένα «ταμείο ανάκαμψης» που θα βοηθήσει πρωτίστους τις οι­κονομίες που πλήττονται καίρια από την πανδημία.

Τις τελευταίες εβδομάδες ωστόσο, οι ηγέτες της ΕΕ δια­φωνούν για το εύρος του, ενώ η καλύτερη δυνατή λύση – η έκδοση ενός ομολόγου από την ΕΚΤ, επιχείρημα που υιο­θέτησαν σχεδόν στο σύνολό τους έγκυροι οικονομολόγοι – προσκρούει στις ενστάσεις της Γερμανίας και των λοιπών δορυφόρων της.

Η προσέγγιση του Βορρά πα­ραμένει ίδια και απαράλλα­κτη με αυτή την ατελέσφορη επιχειρηματολογία που ασπάστηκε το Βερολίνο και ο εύρωστος Βορράς το 2010 στη σκιά της παγκόσμιας χρημα­τοπιστωτικής κρίσης, η οποία έπληξε αλύπητα την αδύναμη περιφέρεια της ευρωζώνης. Η Ένωση ενός κοινού παρο­νομαστή και της αμοιβαιοποίησης των κινδύνων είναι ξανά απούσα.

Το ίδιο διχασμένη, βραχυκυ­κλώνει σε μυωπικά επιχειρή­ματα την ώρα που άπαντες ομολογούν ότι για να αντιμετωπισθούν οι παρενέργειες της πανδημίας στην ευρωζώ­νη χρειάζονται ρηξικέλευθα εργαλεία και τομές μεγάλης κλίμακας.

Έτσι θα επανεκκινήσει η οικονομία την επόμενη μέρα της πανδημίας και όχι με ημίμετρες πολιτικές. Σήμερα, και ενώ απαντήσεις στα ερωτήματα για το πόσο θα διαρκέσει η πανδημία, για το αν θα υπάρξει δεύτερο ή τρίτο κύμα όπως πολλοί φοβούνται, για το αν θα υπάρξει και πά­λι γενικευμένη καραντίνα δεν έχουν δοθεί, γίνεται ακόμη πιο επιτακτική αυτή η ανάγκη. Οι προβλέψεις για την ύφεση στην ευρωζώνη δεν αφήνουν άλλω­στε περιθώρια αισιοδοξίας.

Ο ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΔΙΑΙΡΕΣΗΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΖΩΝΗΣ

Οικονομική ύφεση «ιστορικών διαστάσεων»

Στην πρώτη της δημοσιο­ποιημένη εκτίμηση για την οικονομία μετά το ξέσπα­σμα της πανδημίας, η Ευ­ρωπαϊκή Επιτροπή κάνει λόγο για ύφεση «ιστορι­κών διαστάσεων» εξαιτίας της πανδημίας του κορωνοϊού, η οποία ανα­μένεται ότι θα φθάσει στα επίπεδα-ρεκόρ του 7,7% το 2020.

Η Κομισιόν προ­κρίνει ένα ισχυρό ευρω­παϊκό πλάνο ανάκαμψης, το οποίο θα βοηθήσει τις εθνικές δράσεις, αλλιώς – αναφέρει – υπάρχει κίν­δυνος σοβαρών στρεβλώ­σεων εντός της ενιαίας αγοράς και εν τελεί διαίρεσης της ευρωζώνης.

Αναλυτές προβλέπουν ότι ο κόσμος που θα αναδυθεί μετά την πανδημία (οψέποτε τελειώσει) θα είναι πιο απρόβλεπτος και ασταθής από ποτέ.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες του Τραμπ βρίσκονται στη δίνη του δικού τους απο­μονωτισμού και σε συνδυ­ασμό με την εσωστρέφεια της ΕΕ αφήνουν ένα μεγά­λο κενό στην παγκόσμια σκακιέρα, το οποίο έχει ήδη αρχίσει να καλύπτει ο εξ Ανατολών αναδυόμενος κινεζικός γίγαντας.

Πέντε χρόνια νωρίτερα από τη Διακήρυξη Σουμάν, η ναζιστική Γερμανία έπνεε τα λοίσθια. Μεγά­λο μέρος της χώρας είχε καταληφθεί από σοβιετι­κά και συμμαχικά στρατεύματα ενώ ο στρατός του Χίτλερ είχε καταρρεύσει.

Στις 9 Μαΐου σε ένα προάστιο του Βερολίνου, ο ανώτατος διοικητής της Βέρμαχτ υπογράφει την άνευ όρων συνθηκο­λόγηση της Γερμανίας, επισφραγίζοντας το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πο­λέμου.

Με το τέλος της ναζιστικής απειλής και μέσα από τα συντρίμμια πολέμου η Ευρώπη έθετε ως πρωταρ­χικό στόχο να μπει τέλος στο μίσος και να δημιουργηθούν οι συνθήκες για ειρήνη και ευημερία.

Η αλήθεια είναι όμως ότι υπήρχαν θαρραλέοι πολι­τικοί, όπως ο Αντενάουερ, ο Τσόρτσιλ, ο Ντε Γκάσπερι και ο Σουμάν. Πό­σο λείπουν τέτοιες μορ­φές σήμερα..

* Η Μαριλένα Γεραντώνη είναι δημοσιογράφος στην εφημερίδα ΤΟ ΒΗΜΑ και το κανάλι MEGA TV με καταγωγή από τη Δωρίδα

- Διαφήμιση -

Subscribe to our newsletter
Subscribe to our newsletter

Άμεσες ειδοποιήσεις για τα τελευταία άρθρα μας - στη στιγμή!

- Διαφήμιση -