Χρόνος ανάγνωσης: 5 λεπτά
Η εκλογική νίκη του Τράμπ στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπως νωρίτερα και η απόφαση των Βρετανών για την έξοδο της χώρας τους από την Ευρωπαϊκή Ένωση, οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η πολιτική αρρώστια του λαϊκισμού και του απομονωτισμού παίρνει στη Δύση ολοένα και μεγαλύτερες διαστάσεις, συνεπώς δεν θα πρέπει να αποκλείσουμε ακόμη και την εκλογή της Λεπέν, το Μάιο στη Γαλλία.
Αυτό σημαίνει ότι η απειλή διάλυσης της Ευρώπης δεν μπορεί να αποκλειστεί. Σενάριο αναμφίβολα τρομακτικό, αλλά καθόλου απίθανο εάν συλλογιστούμε ότι οι εφιαλτικές για το μέλλον επιλογές που γίνονται από τους ψηφοφόρους, έχουν κοινή αφετηρία την ανικανότητα των πολιτικών ηγεσιών.
Την πλήρη αδυναμία τους να διαχειριστούν την μεγάλη οικονομική κρίση, επί της ουσίας την παγκοσμιοποίηση, τις ανασφάλειες των περισσότερων κοινωνικών ομάδων και τους φόβους που ξύπνησαν τα… έγκατα της ανθρώπινης ψυχής.
Πράγματι, αυτό δείχνει να είναι το ορθό πολιτικό συμπέρασμα, για όσα απίστευτα συμβαίνουν στις κάλπες και ανατρέπουν τα πάντα, προδιαγράφοντας ένα χειρότερο, πολύ πιο ασταθές και συγκρουσιακό μέλλον.
Είναι η παγκοσμιοποίηση και η ανελέητη κίνηση κεφαλαίων, που όξυναν τις οικονομικές αντιθέσεις στον κόσμο και εκτόξευσαν τις κοινωνικές ανισότητες, χωρίς οι πολιτικές ηγεσίες να μπορέσουν να θέσουν κανόνες, ένα ρυθμιστικό πλαίσιο, να δημιουργήσουν δηλαδή τις απαραίτητες θεσμικές υποδομές…
Ετσι, σε ένα παιγνίδι ανεξέλεγκτο, όπου το πάνω χέρι το είχε το μεγάλο διεθνές κεφάλαιο, τα hedge funds και οι πολυεθνικοί κολοσσοί, αλλά δεν το είχε η πολιτική, μεγάλωσε η φτώχεια, εκτινάχθηκε η ανεργία και κονιορτοποιήθηκε η μεσαία εισοδηματική τάξη, η οποία ήταν και ο βασικός πυλώνας του μεταπολεμικού δυτικού μοντέλου.
Αυτή την πολιτική ανικανότητα (επί σειρά τόσο πολλών ετών) εισπράττουμε σήμερα, βλέποντας τον κόσμο να γυρίζει ανάποδα με ανυπολόγιστες για το μέλλον συνέπειες.
Την οικονομική ανασφάλεια άλλωστε και τον φόβο, είναι που εκμεταλλεύονται – βρίσκοντας τον δρόμο ανοικτό – οι λαϊκιστές, οι εθνικιστές και πάει λέγοντας, βάζοντας δίπλα και το καυτό μεταναστευτικό ζήτημα, αφού αποδίδουν και διακηρύσσουν πως σημαντικό μέρος του προβλήματος της ανεργίας οφείλεται στην είσοδο των μεταναστών.
Το θέμα ωστόσο για εμάς, είναι τι κακό μπορεί να συμβεί στην Ευρώπη, καθώς, εκτός από την επιδημία και τις συνέπειες φαινομένων Τράμπ, η αλήθεια είναι ότι οι πολιτικές ηγεσίες της Γηραιάς Ηπείρου αποδείχθηκαν πράγματι πολύ μικρές απέναντι σε γεγονότα που ταλανίζουν και γονατίζουν κράτη μέλη και κοινωνίες ολόκληρες.
Τι έκαναν τα οκτώ χρόνια της κρίσης για να ξεπεραστεί ; Τίποτε ουσιαστικό… Γι αυτό και κινδυνεύουμε σήμερα να διαλυθεί η Ευρώπη.
Για την Ευρώπη, στο πλαίσιο αυτό, να μνημονεύσουμε μια σειρά από εξελίξεις που έπονται και οι οποίες μπορεί να αποβούν εξόχως αρνητικές για το προσεχές διάστημα.
Η πρώτη είναι το δημοψήφισμα για τις συνταγματικές μεταρρυθμίσεις στην Ιταλία, το Δεκέμβριο. Εάν ο Ρέντσι χάσει αυτή την εκλογική αναμέτρηση, εις όφελος των λαϊκιστών, τότε η Ιταλία που είναι ένας από τους θεμελιώδεις εταίρους μπαίνει σε νέα κρίση και μαζί της και η Ευρώπη.
Δεύτερον, εάν η Λεπέν, μέσα σε ένα τέτοιο κλίμα, εκλεγεί στην προεδρεία της Γαλλίας (τόσα είδαν πλέον τα μάτια μας !), τότε, ας μην το συζητάμε άλλο, τα πάντα τελείωσαν…
* Ο Γιάννης Κοτόφωλος είναι δημοσιογράφος στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, με καταγωγή από την Δωρίδα