Πολιτικά ερωτήματα & εξηγήσεις για την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας-Δύο άρθρα που αξίζει να διαβαστούν
- Διαφήμιση -
Χρόνος ανάγνωσης: 6 λεπτά
Πολιτικά ερωτήματα
Του Δημήτρη Ν. Μανιάτη *
«Κατά το επόμενο διάστημα και σε ένα ταραγμένο διεθνές περιβάλλον, η πατρίδα χρειάζεται Πρόεδρο της Δημοκρατίας με μακρά διαδρομή στα κοινά και με σαφή πολιτικά χαρακτηριστικά». Ξεκινώ το σημείωμα μου με ένα μόνον απόσπασμα από το διάγγελμα του Πρωθυπουργού για την πρότασή του για τον Κώστα Τασούλα στη θέση του Προέδρου της Δημοκρατίας.
-- Διαφήμιση --
Τι ακριβώς προβλέπει ο Kυριάκος Mητσοτάκης για το επόμενο διάστημα στο κομμάτι της εσωτερικής πολιτικής σκηνής και βέβαια στο γεωπολιτικό; Και αλήθεια εδώ δεν υπάρχει μία αντίφαση;
Από τη μία ακούμε όλες αυτές τις μέρες και ορθά πως το ανώτατο πολιτειακό αξίωμα έχει περιορισμένες θεσμικές αρμοδιότητες. Και κυρίως μετά την αναθεώρηση του 1986 ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει περιορισμένο ρόλο.
Από την άλλη στο παραπάνω απόσπασμα του διαγγέλματος του Πρωθυπουργού καταλαβαίνουμε πως ο ανώτατος πολιτειακός άρχοντας πρέπει να έχει κάποια χαρακτηριστικά τα οποία να διασφαλίζουν ρόλο εγγυητή της πολιτικής σταθερότητας. Μα πώς είναι δυνατόν να ισχύουν και τα δύο;
Από τη μία έχουμε έναν περιορισμένης αρμοδιότητας ΠτΔ και από την άλλη αναμένουμε από εκείνον, αν χρειαστεί, όλες εκείνες τις παρεμβάσεις και τους ρόλους που θα επιτρέπουν μια σταθερότητα. Ας μη γελιόμαστε μεταξύ μας.
Σήμερα η χώρα έχει Πρωθυπουργική Δημοκρατία. Σε αυτό δεν έχει ευθύνη ο νυν Πρωθυπουργός αλλά στον βαθμό που την οριοθετεί κι άλλο ως τέτοια, έχει. Όλα περνούν από αυτόν. Η κυβερνητική πλειοψηφία, το νομοθετικό έργο, οι θεσμοί. Η εκλογή ΠτΔ ήταν πάντα μια καλή αφορμή για θεσμικό αντίβαρο – έστω στο πεδίο των περιορισμένων αρμοδιοτήτων.
Η πρόταση Μητσοτάκη για Τασούλα δεν θα λειτουργήσει στο πεδίο μιας έστω σύνθεσης ή ενότητας της Εθνικής Αντιπροσωπείας. Και είναι εξόφθαλμα ενταγμένη επιλογή στις ενδοκομματικές εξισώσεις των ημερών.
Τα όσα – δε – προηγήθηκαν με την ονοματολογία και τις εκτιμήσεις για τις δυνητικές άλλες επιλογές απομάκρυναν την όλη διαδικασία από τη θεσμική χροιά που πρέπει να έχει. Επιβεβαίωσαν πως ο πολιτικός κύκλος που έχει ανοίξει έχει ως βασική στρατηγική του κυβερνώντος κόμματος όχι απλώς την επικράτηση αλλά και μια διασφάλιση στα δεξιά και κεντρώα νώτα του. Ολα αυτά δεν έχουν να κάνουν με την ποιότητα ή την καλλιέργεια ή την πολιτική συγκρότηση του προτεινόμενου Προέδρου.
Έχουν να κάνουν με τον συμβολισμό της στιγμής και την απουσία ενός βασικού επιχειρήματος: Γιατί θα ήταν εκ των προτέρων «ανεπαρκής» η νυν Πρόεδρος Κατερίνα Σακελλαροπούλου ενόψει μιας γεωπολιτικής ή άλλης αστάθειας την οποία είδαμε να προεξοφλεί ο Κυριάκος Μητσοτάκης στο διάγγελμά του; Δεν εξηγήθηκε και δεν θα εξηγηθεί επαρκώς ή ποτέ αυτό απ’ όσο καταλαβαίνω.
Εξηγήσεις
Του Μιχάλη Μητσού*
Κάποιοι ενθουσιάστηκαν – ή τουλάχιστον εξέφρασαν δημοσίως τον ενθουσιασμό τους. Κάποιοι άλλοι αιφνιδιάστηκαν, απογοητεύτηκαν, εξοργίστηκαν. Τα κόμματα της αντιπολίτευσης κατήγγειλαν ότι η επιλογή ενός στελέχους της κυβερνώσας παράταξης για την Προεδρία της Δημοκρατίας παραβιάζει μια παράδοση. Η πρόεδρος του Συλλόγου Συγγενών Θυμάτων Τεμπών κατηγορεί τον άνθρωπο που επελέγη ότι συνέβαλε στο μπάζωμα της υπόθεσης των Τεμπών. Και η απερχόμενη Πρόεδρος της Δημοκρατίας μένει με το ερώτημα: τι έκανα λάθος;
Ένας δημοσιογράφος όμως οφείλει, εκτός του να καταγράφει τι συμβαίνει, να προσπαθεί να εξηγήσει και γιατί συμβαίνει. Τι ακριβώς οδήγησε τον Κυριάκο Μητσοτάκη να διαψεύσει τους φιλελεύθερους ψηφοφόρους του που εκτιμούσαν ότι είτε θα προτείνει την παραμονή της σημερινής Προέδρου είτε θα επιλέξει μια προσωπικότητα του ευρύτερου προοδευτικού χώρου, να διαψεύσει τους δικούς του ανθρώπους που πίστευαν ότι ρίχνει διάφορα ονόματα στο τραπέζι για να κάνει τελικά τη μεγάλη έκπληξη, να διαψεύσει ακόμη και τον εαυτό του που άφηνε να εννοηθεί ότι θα «θυσιάσει» την Κατερίνα Σακελλαροπούλου προκειμένου να πετύχει μια όσο το δυνατόν μεγαλύτερη συναίνεση, και να προτείνει για Πρόεδρο της Δημοκρατίας ένα στέλεχος που ναι μεν έχει ψηφιστεί για το σημερινό του αξίωμα με ισχυρές πλειοψηφίες, αλλά είναι καθαρόαιμος νεοδημοκράτης;
Η αλήθεια είναι ότι οι εξηγήσεις δεν είναι πολλές. Τα χαρακτηριστικά που ανέφερε ο Πρωθυπουργός στο διάγγελμά του (υψηλό κύρος, ευρύτερη αποδοχή, εμπειρία, γνώση, έμπρακτος σεβασμός στους θεσμούς, ενωτικό πνεύμα, συνθετικές αρετές) ασφαλώς δεν «φωτογραφίζουν» τον Κώστα Τασούλα: τα διαθέτουν και η Σακελλαροπούλου, και ο Βενιζέλος, και πλήθος άλλων.
Το ότι ο Τασούλας ψήφισε τον νόμο για τον γάμο των ομοφύλων, και άρα ακυρώνει το επιχείρημα ότι ο Πρωθυπουργός υπέκυψε στους ομοφοβικούς, δεν αρκεί για να δικαιολογήσει την επιλογή του. Το ότι είναι «ακίνδυνος», δηλαδή θεσμικός, επίσης δεν πείθει: η απερχόμενη Πρόεδρος ήταν υπόδειγμα θεσμικότητας.
Είναι λοιπόν εμφανές ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης οδηγήθηκε σε αυτή την απόφαση από φόβο. Πεντέμισι χρόνια μετά την ανάληψη της εξουσίας, δεν έχει μπορέσει να επιβληθεί στο κόμμα του. Φιλελεύθερος και μεταρρυθμιστής ο ίδιος, δεν έχει εμφυσήσει έναν ανάλογο αέρα στην παράταξη.
Διέγραψε φυσικά τον Σαμαρά (μέχρι να τον πάρει πίσω, όπως τον Αυγενάκη). Αλλά όταν καλείται να λάβει μια απόφαση είτε για ένα θεμελιώδες ζήτημα (όπως το μεγάλο βήμα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις) είτε για ένα ζήτημα βασικά συμβολικού χαρακτήρα (όπως η Προεδρία της Δημοκρατίας), κάνει πίσω. Επικαλείται την ενότητα – αλλά έχει στο μυαλό του τη Νέα Δημοκρατία, όχι τη χώρα.
Η χθεσινή κίνηση σηματοδοτεί μια ευρύτερη δεξιά στροφή του Πρωθυπουργού; Οι συμμαχίες που έχει στο μυαλό του δεν αφορούν πλέον το Κέντρο, αλλά τη Δεξιά της Δεξιάς; Αυτό μένει να φανεί. Ο φόβος, πάντως, δεν ήταν ποτέ καλός σύμβουλος.
* Οι αρθρογράφοι είναι δημοσιογράφοι στην εφημερίδα “ΤΑ ΝΕΑ”
- Διαφήμιση -