Ο γάμος ομόφυλων, οι παντρεμένοι και τα διαζύγια

Χρόνος ανάγνωσης: 3 λεπτά

Έχει παθιαστεί η ελληνική κοινωνία με το ζήτημα του γάμου των ομόφυλων ζευγαριών; Επειδή θυμάμαι καλά τις αντιδράσεις που υπήρχαν το 1982, όταν είχαμε τη θέσπιση του πολιτικού γάμου και την πραγματική μεταρρύθμιση του οικογενειακού δικαίου, οι τωρινές είναι ηπιότατες.

Απλά αυτό που τώρα καταγράφεται είναι η αμηχανία των βουλευτών όλων των κομμάτων απέναντι σε ένα νομοθέτημα που θεωρούν πως μπορεί να σοκάρει τους συντηρητικούς ψηφοφόρους που εκπροσωπούν: συντηρητικοί υπάρχουν σε όλο το φάσμα του πολιτικού τόξου.

Η ομοφοβία δεν έχει πολιτικό πρόσημο: ας μην ξεχνάμε πως αντιμετωπιζόταν περίπου ως πάθηση σε κάποιες χώρες του πάλαι υπαρκτού σοσιαλισμού. Ωστόσο, αυτό που κυρίως προκύπτει από τις όποιες αντιδράσεις (που εκφράζονται κυρίως μέσω του ταμ ταμ των social media) είναι η αγαπημένη μας υποκρισία.

Υπάρχει π.χ. μια γενική υπεράσπιση της παραδοσιακής μας αγίας οικογένειας που φοβόμαστε μήπως χαθεί – δεν καταλαβαίνω ακριβώς γιατί. Αλλά πέρα από αυτόν τον περίεργο φόβο δεν μοιάζει να μας απασχολεί πως αυτό που υπερασπιζόμαστε είναι κάτι εξαιρετικά προβληματικό χρόνια τώρα.

Ακούω πολλούς που τονίζουν ότι έχουν αυξηθεί τα τελευταία χρόνια τα κρούσματα ενδοοικογενειακής βίας – ακόμα και οι δολοφονίες (συνήθως γυναικών), οι αυτοκτονίες κ.λπ. Προτιμώ από τις γνώμες, που συχνά οφείλονται σε εντυπώσεις, τα επίσημα στοιχεία.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για το 2022 (αναμένονται αυτά για το 2023), οι γάμοι ανήλθαν σε 43.355 (21.381 θρησκευτικοί και 21.974 πολιτικοί): ο αριθμός είναι αντικειμενικά μικρός καθώς, πάντα με βάση τα ίδια στοιχεία, μέχρι το 2010 οι γάμοι ήταν σταθερά κοντά στους 60 χιλιάδες και μέχρι το 2017 περνούσαν τους 50 χιλιάδες. Αν «οι άνθρωποι παντρεύονται για να κάνουν παιδιά», όπως ακούω πολύ να λέγεται τελευταία, έχω κακά νέα: οι γεννήσεις παιδιών το 2022 ήταν κατά 10,5% λιγότερες από το 2021.

Τι αυξήθηκε; Φυσικά τα διαζύγια! Ανήλθαν σε 14.477, παρουσιάζοντας αύξηση 4% σε σχέση με το 2021: ευτυχώς οκτώ στα δέκα που εκδόθηκαν την τελευταία πενταετία είναι συναινετικά. Το 65,6% των διαζυγίων που εκδόθηκαν το 2022 αφορά γάμους με διάρκεια δέκα και πλέον έτη – πράγμα που σημαίνει πως όσο ο καιρός περνά οι παντρεμένοι σταματάνε να ανέχονται ο ένας τον άλλον.

Η αναλογία διαζυγίων ανά εκατό γάμους ήταν 33,4 το 2022, έναντι 34,2 το 2021, 32,1 το 2019 και 32,8 το 2018. Τη χρονιά της πανδημίας, όταν το lockdown βοήθησε πολλούς να καταλάβουν τι άνθρωπος είναι το ταίρι τους, ο σχετικός δείκτης έφτασε το 42%! Πολλοί άνθρωποι εξακολουθούν να είναι μαζί μάλλον γιατί παραμένουν άγνωστοι.

Προβληματίζει όσους φοβούνται τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών η κρίση των παραδοσιακών γάμων; Πολύ αμφιβάλλω. Αυτό που έχουν στα μάτια τους οι πιο πολλοί δεν είναι καν ο δικός τους γάμος, αλλά η οικογένεια των μπαμπάδων και των μαμάδων τους – οι καιροί που τις Κυριακές τρώγανε όλοι μαζί στο σπίτι με γιαγιάδες και παππούδες και ήταν νέοι κι ωραίοι. Λυπάμαι που το λέω αλλά ακόμα κι αν τα ομόφυλα ζευγάρια δεν αποκτήσουν το δικαίωμα να κάνουν οικογένεια, τα παιδικά τους χρόνια δεν θα ξαναγυρίσουν.

Τέλος, θέλω να κάνω μια παρατήρηση για το πόσους αφορά η μεταρρυθμιστική αυτή εξέλιξη. Πάντα με βάση τα επίσημα στοιχεία πέρυσι στην Ελλάδα υπογράφτηκαν 13.157 σύμφωνα συμβίωσης. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται 394 μεταξύ δύο ανδρών και 113 μεταξύ δύο γυναικών. Ας πούμε πως όλοι αυτοί οι άνθρωποι αποκτούν το δικαίωμα να παντρευτούν: μιλάμε για χίλια άτομα τον χρόνο. Εύχομαι να μην μπουν σε χρόνο-ρεκόρ κι αυτοί στο μεγάλο κλαμπ όσων μετάνιωσαν που παντρεύτηκαν. Είναι το μόνο κλαμπ που συνεχώς μεγαλώνει…  

*  Ο Αντώνης Καρπετόπουλος είναι δημοσιογράφος στις εφημερίδες ΤΟ ΒΗΜΑ και ΤΑ ΝΕΑ