Ι.ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ: Αναφορά στον ωραίο ουτοπιστή Κώστα Κάρμα

Χρόνος ανάγνωσης: 4 λεπτά

Αντιπαρέρχομαι την στενωπό της πολιτικής και κοινωνικής ορολογίας, παρακάμπτοντας συνάμα την χρηστική ιδιότητα πολυκαιρισμένων εννοιών. Εννοώ λέξεις-κλισέ από τον συνήθη γλωσσικό φορμαλισμό και  την «δικτατορία των εννοιών»  – σοσιαλιστής, κομμουνιστής, φιλελεύθερος, σύντροφος, μακαριστός κ.ο.κ.- προκειμένου να αναφερθώ στον απόπλου του εξαδέλφου Κώστα Κάρμα με όσο γίνεται ταιριαστό στην  αισθητική και ηθική οντότητά του τρόπο.

Ο Κώστας, λοιπόν, ήταν ένας μιας άλλης, μιας ρομαντικής εποχής, αρχοντάνθρωπος, ανοιχτός στην κοινωνία, ηθικά ακέραιος, με άριστη επιστημονική συγκρότηση  και  οξύτατη πολιτική συνείδηση,  «ανίκανος», πάντως,  να κάνει το κακό.

Ήταν ένας ωραίος ουτοπιστής. Είχε το αυτοδύναμο ενός οραματιστή που για να τον παρακολουθήσεις, όταν μιλούσε – ο  λόγος του ήταν ένα όντως «ανθούν πέλαγος»- έπρεπε να ανεβείς μερικά σκαλοπάτια πάνω από τη συμβατική σκέψη του μέτριου ανθρώπου, απόπειρα που συχνά σε  εκνεύριζε, σίγουρα όμως σε αποζημίωνε.

Μιλούσε μαγευτικά για τριφύλλι χωρίς ποτέ να έχει πιάσει στα χέρια του κοσιά, γιατί απλά  η αγροτιά ενοικούσε στην ύπαρξή του. Μιλούσε με πάθος για εργατιά, χωρίς να έχει ποτέ μείνει άνεργος στη ζωή του, γιατί πολύ απλά ο ίδιος βίωσε την ανάγκη του πατέρας του σε χαλεπούς καιρούς να γίνει ένας Gastarneiter της Αμερικής.

Μιλούσε αρνητικά για θρησκεία, χωρίς ποτέ του να έχει ανοίξει Αγία Γραφή, επειδή διέθετε ένθεη αγαθότητα μικρού παιδιού, ασύγκριτα μεγαλύτερη από εκείνη ορισμένων προσευχομένων.

Σαν από πίδακα έβγαζε συχνά ένα γενναιόδωρο χαμόγελο, καλό αγωγό προσήνειας.  Τίποτα το  θνησιμαίο  δεν εύρισκες επάνω του. Ακόμα κι όταν αναφλεγόταν από ανθρώπινη αγανάκτηση, δεν εξέλειπε το αειθαλές από το πρόσωπό του. Απεναντίας μάλιστα απέβαινε λίαν ευεργετικό, αφού προλάμβανε την οποία γλωσσική παραφορά την ώρα της συνομιλίας.  

Ο Κώστας έβλεπε τον κόσμο με το δικό του αποκλειστικό τρόπο: οι διεκδικούντες θέση εργασίας, αντί να αυξάνουν «το προλεταριάτο» της πόλης, να φτιάξουν κοπάδι στην ύπαιθρο, δρόμοι να μείνουν  χωρίς άσφαλτο, οι  κληρικοί να μη φορούν ράσα και να μην έχουν  γενειάδα.

Αμελητέα δείγματα είναι ετούτα, θα πείτε. Όμως δείχνουν ότι η αισθητική και η παιδεία του, μα και η εσωτερική του παρόρμηση, δεν συγχρονιζόταν με ψηφοθηρίες, κομματικές ίντριγκες και ιδεολογική ξεραϊλα. 

Οι μετριότητες αδυνατούν να κατανοήσουν ότι πίσω από τον  ιδιότυπο και θραυσματικό τρόπο σκέψης κρύβεται μια υγιής μετατόπιση της αλήθειας, μια άλφα-βήτα της φαντασίας, μια, εν τέλει, ου-τοπία, χωρίς την οποία η ιστορία και ο πολιτισμός μένουν στην κατάψυξη.

Ήσουν ωραίος σαν ουτοπιστής, Κώστα. Καλοτάξειδος.

*Ο Ι.Ε Θεοδωρόπουλος είναι πρώην καθηγητής Φιλοσοφίας των επιστημών της εκπαίδευσης, κάτοικος  Παραλίας Σεργούλα