Χρόνος ανάγνωσης: 9 λεπτά
Σε δεινή θέση έχουν περιέλθει οι Δήμοι της χώρας και χρειάζονται σειρά παρεμβάσεων και μεταρρυθμίσεων από την πολιτεία για να ανταπεξέλθουν και να υπηρετήσουν τον πολίτη, ανέφερε ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ Δ. Κωνσταντόπουλος στη συζήτηση που έγινε στη Βουλή σε Επίκαιρη Επερώτηση που κατέθεσε η ΚΟ του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής για τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Ειδικότερα ο Δ. Κωνσταντόπουλος στην ομιλία του τόνισε :
Κύριε Πρόεδρε, Κύριε Υπουργέ, Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Η Τοπική Αυτοδιοίκηση βρίσκεται στη μέγγενη, αντιμέτωπη με ένα συνεχές κρίσεων. Από την οικονομική κρίση των τελευταίων ετών και την πανδημία έως τη σημερινή θεσμική κρίση αλλά και τις ραγδαίες αυξήσεις στο κόστος των αγαθών και της ενέργειας που βλέπουμε σήμερα.
Το αποτέλεσμα είναι ότι η Αυτοδιοίκηση δεν μπορεί να υπηρετήσει την κυρίαρχη αποστολή της. Δηλαδή να ανταποκριθεί αποτελεσματικά στη διαχείριση της καθημερινότητας και την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των πολιτών.
Αγαπητοί συνάδελφοι,
Οι Δήμοι βρίσκονται σε οικονομική ασφυξία. Έχουν πολλές αρμοδιότητες, αλλά δεν έχουν πόρους. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο κρατικός προϋπολογισμός του 2021 κλείνει με έλλειμμα 152 εκατ. ευρώ. Ενώ η πρόβλεψη για το 2022 όπου υπολογίσθηκε δήθεν πλεόνασμα 60 εκατ. ευρώ, ήδη ανατρέπεται. Η πανδημία και οι επιπλέον δαπάνες των Δήμων για την αντιμετώπισή της έχουν δημιουργήσει νέα δεδομένα.
Για παράδειγμα, για πολλούς μήνες τα έσοδα των Δήμων μειώνονταν συνεχώς λόγω της απώλειας τελών από τις έκτακτες ρυθμίσεις για τα τραπεζοκαθίσματα των καταστημάτων. Ταυτόχρονα, οι μεταβιβάσεις από τον Τακτικό Προϋπολογισμό του Υπουργείου Εσωτερικών στους Δήμους για δαπάνες για την αντιμετώπιση του κορωνοϊού είναι μηδενικές!
Το χρηματοδοτικό Πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης» βρίσκεται εδώ και χρόνια εγκλωβισμένο σε ένα θολό τοπίο καθυστερήσεων και γραφειοκρατίας. Ενώ σήμερα, η ενεργειακή κρίση και οι συνεχείς ανατιμήσεις σε προϊόντα που προμηθεύονται οι Δήμοι εκτροχιάζουν τους προϋπολογισμούς των Δήμων.
Το κόστος της καθημερινής λειτουργίας των διοικητικών δομών Δήμων και Περιφερειών διογκώνεται διαρκώς. Υπηρεσίες καθαριότητας, οδοφωτισμού, ύδρευσης, κοινωνικές υπηρεσίες απαιτούν πόρους. Η ακρίβεια, όμως, δεν πλήττει μόνο τους 332 Δήμους και τις 13 Περιφέρειες. Πλήττει το σύνολο των Νομικών Προσώπων και των Επιχειρήσεων των Ο.Τ.Α., όπως για παράδειγμα, τις Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης – Αποχέτευσης (Δ.Ε.Υ.Α.). Η ΚΕΔΕ έχει υπολογίσει ότι το ετήσιο κόστος για ρεύμα, καύσιμα και θέρμανση των Δήμων από 360 εκ. ευρώ που ήταν το 2019, θα φτάσει στο 1 δις ευρώ το 2022. Η Ένωση Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης-Αποχέτευσης έχει εκφράσει τους φόβους της για τη δημιουργία χρέους από τις Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης και Αποχέτευσης ύψους 50 εκ. ευρώ.
Πλέον είναι υπαρκτός ο κίνδυνος όλο αυτό το οικονομικό βάρος να μετακυλιστεί στους πολίτες. Υπάρχει ο φόβος, ότι το υπέρογκο κόστος που επωμίζονται οι Δ.Ε.Υ.Α. μπορεί να οδηγήσει σε αυξήσεις στα τιμολόγια του νερού.
Αγαπητοί συνάδελφοι,
Ένας ακόμη βασικός παράγοντας που οδηγεί τους Δήμους σε οικονομική ασφυξία είναι οι πολύμηνες καθυστερήσεις στην είσπραξη των δημοτικών τελών που συλλέγονται μέσω των λογαριασμών του ρεύματος. Ενώ δηλαδή οι πολίτες πληρώνουν τους λογαριασμούς και καταβάλλουν αυτά τα τέλη, οι Εταιρείες παροχής ενέργειας δεν τα αποδίδουν στους Δήμους!
Σύμφωνα με τους αιρετούς, πανελλαδικά το ύψος των παρακρατούμενων εισπράξεων ανέρχεται σε εκατομμύρια, σε πολλές χιλιάδες ευρώ ανά Δήμο. Κι ενώ η Τοπική Αυτοδιοίκηση ζητά μέτρα από την κυβέρνηση για να επιλυθεί το πρόβλημα, η κυβέρνηση όχι μόνο αδιαφορεί αλλά επιτείνει το οικονομικό αδιέξοδο των Δήμων, αφού από 1.1.2022, η αυτοδιοίκηση επωμίστηκε και το τέλος ταφής απορριμμάτων. Και τούτο βέβαια, χωρίς να ευθύνεται η Αυτοδιοίκηση για τις αποφάσεις, τις καθυστερήσεις και τους λανθασμένους χειρισμούς του κεντρικού κράτους.
Αγαπητοί συνάδελφοι,
Η οικονομική επιβίωση των Δήμων, των Περιφερειών και των Νομικών τους Προσώπων απειλείται. Η διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια των ΟΤΑ υπονομεύεται. Η αρχή της ανταποδοτικότητας δεν μπορεί να λειτουργήσει.
Σ’ αυτό το περιβάλλον η Τοπική Αυτοδιοίκηση χρειάζεται γενναίες μεταρρυθμίσεις για ριζική αποκέντρωση, αλλά και γενναίους πόρους. Χρειάζονται άμεσα μέτρα στήριξης λόγω της αύξησης του ενεργειακού κόστους. Να μην φτάσουμε να μετακυλιστεί το κόστος τους πολίτες. Χρειάζεται αναχρηματοδότηση από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων των παλιών χρεών των Δήμων με νέα δάνεια με χαμηλότερο επιτόκιο. Χρειάζεται αύξηση των πόρων που καταβάλλονται μέσω των ΚΑΠ στους Δήμους. Η κυβερνητική δέσμευση για αύξηση 15% από 1/1/2023 είναι μικρή σε σχέση με τις πραγματικές ανάγκες των Δήμων. Η δε επικοινωνιακή διαχείριση του θέματος από την κυβέρνηση προκλητική.
Να θυμίσω, ότι «διαφημίστηκαν» ως δήθεν σημαντικές ενισχύσεις, οι απλές κατανομές ποσών από τους Κ.Α.Π., δηλαδή από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους των Ο.Τ.Α. που είχαν ήδη καταγραφεί στον κρατικό προϋπολογισμό!
Αγαπητοί συνάδελφοι,
Για το ΠΑΣΟΚ- Κίνημα Αλλαγής ισχυρή Αυτοδιοίκηση οικονομικά και διοικητικά ανεξάρτητη σημαίνει: Δημοσιονομική αποκέντρωση! Δηλαδή οι Δήμοι, να εισπράττουν σταδιακά σε τοπικό επίπεδο, τα έσοδα που οι ίδιοι θα καθορίζουν μέσα από ένα διαυγές πλαίσιο κανόνων.
Βασικές προϋποθέσεις:
- Να μην υπάρχει επιπλέον φορολογική επιβάρυνση των δημοτών,
- Να προβλεφθεί ένας μηχανισμός που θα εξισορροπεί και θα αμβλύνει τις περιφερειακές ανισότητες και βεβαίως να ενισχυθούν οι Δήμοι με ανθρώπινο δυναμικό.
Χρειάζονται μεταρρυθμίσεις με όραμα, προκειμένου να γίνει πράξη η διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια της Αυτοδιοίκησης, όπως προβλέπεται στο άρθρο 102 του Συντάγματος. Μόνο μέσα από τομές στους θεσμούς και τις διαδικασίες που διέπουν τη λειτουργία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης θα καταφέρουμε να αποτελέσει παρελθόν η ετεροδιοίκηση. Θα καταφέρουμε να αρθεί ο συγκεντρωτισμός και να μην εξαρτάται η δημοτική και περιφερειακή δράση, από την αναμονή για τις υπογραφές του Υπουργού.
Εμείς ως ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής αυτή την Τοπική Αυτοδιοίκηση οραματιζόμαστε και γι’ αυτή θα παλέψουμε με όλες μας τις δυνάμεις. Περιμένουμε λοιπόν από την Κυβέρνηση, να μας περιγράψει το δικό της όραμα αλλά και τις μεταρρυθμίσεις που σχεδιάζει στην Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Τέλος κ. Υπουργέ, περιμένουμε από την Κυβέρνηση να σταθεί αρωγός στις ανάγκες της τοπικής αυτοδιοίκησης θωρακίζοντάς την με πόρους και ανθρώπινο δυναμικό, προς όφελος των πολιτών. Πόρους για να ανταποκριθούν οι Δήμοι στις αρμοδιότητες που τους έχουν ανατεθεί.
Γιατί για μας, η Τοπική Αυτοδιοίκηση πρέπει να βρίσκεται στη διάθεση του πολίτη.