Χρόνος ανάγνωσης: 4 λεπτά
Κριτική από την Στέλλα Πριόβολου *
Γνωρίζω και εκτιμώ τον Ανδρέα Λοβέρδο, και διαβάζοντας το βιβλίο του με τον αποκρουστικό τίτλο « Απόπειρα δολοφονίας» αισθάνθηκα πως ένας άξιος συνάδελφός μου απειλείται ως άνθρωπος από διαπλεκόμενα συμφέροντα…
Το πόνημά του, μου δίνει την ευκαιρία να εκφράσω απερίφραστα την αντίδρασή μου σε μια «ύβριν», που εκτυλίσσεται στην πολιτική ζωή της χώρας μου. Ύβρις στην αρχαία τραγωδία είναι η αλαζονική συμπεριφορά του ανθρώπου, που οδηγεί σε υπέρβαση του ηθικού και του θεϊκού νόμου και επιφέρει την τιμωρία του.
Μια απόπειρα δολοφονίας σωματικής ή ψυχικής-ηθικής ή πολιτικής είναι πράξη εξόντωσης, πράξη εγκληματική, που απαιτεί την τιμωρία. Τον 18ο αιώνα ο Ντοστογιέφσκι έγραψε το γνωστό μυθιστόρημα «Έγκλημα και τιμωρία», όπου ο πρωταγωνιστής του, φοιτητής της Νομικής, διαπράττει διπλό φόνο μιας τοκογλύφου και της αδελφής της με εξωτερικό κίνητρο την ληστεία, εσωτερικό, όμως, την βαθιά θέλησή του να ξεπεράσει τον εαυτό του, και να υπερβεί τα όρια, που του επιβάλλει η κοινωνία, με σκοπό να την αλλάξει.
Η τιμωρία ήρθε μόνη της. Στην απόπειρα, όμως,αυτή δεν υπάρχει ούτε καν εσωτερικό κίνητρο αλλαγής της κοινωνίας, αλλά αντίθετα διαστρέβλωσης της κοινωνίας, της αλήθειας, του δικαίου και τελικά της δημοκρατίας.
Από τον πρόλογο του βιβλίου κατανοώ την οργή του συγγραφέα, γιατί «αδικούμενοι οι άνθρωποι μάλλον οργίζονται ή βιαζόμενοι» (Θουκυδίδης). Η προσωπική του μαρτυρία έχει ένα και μόνο σκοπό: να συμβάλει στην προσπάθεια ώστε αυτά, που έζησε ο ίδιος και άλλοι εννέα συνάδελφοί του στην υπόθεση“Novartis”, να μην τα ξαναζήσει κανείς.
Αφηγείται ο Α.Λοβέρδος τα βιώματά του από τις ενέργειες της παρακρατικής συμμορίας, τον πόνο που του προκάλεσε η αδικία, τον θυμό, την οργή, την αγανάκτηση, που για πρώτη φορά ένοιωσε στην πολιτική του ζωή για αυτούς που αποπειράθηκαν να τον δολοφονήσουν. Ομολογεί ο ίδιος ότι από τα φοιτητικά του χρόνια τον τρέφει η αντιπαράθεση, ζει με αυτήν. Από την αντιπαράθεση, όμως, έως και την ατιμία υπάρχει αγεφύρωτη απόσταση. Και από την πολιτική σύγκρουση έως την αήθη προσπάθεια να τον θέσουν εκτός πολιτικής, υπάρχει βάραθρο. Τα αισθήματά του αυτά, τον οδήγησαν κάποια στιγμή στη σκέψη της εκδίκησης, στην οποία, όπως ο ίδιος εξομολογείται, δεν θα μπορούσε στην πραγματικότητα ποτέ να προχωρήσει. Συγκινητική είναι,στο σημείο αυτό, η περιγραφή της αντίδρασης των δύο αγοριών του, που τον έκαναν να νοιώσει υπέροχα και να δώσει οριστικό τέλος στην εκδίκηση.
Επειδή στις μέρες μας η Υγεία αποτελεί το «όραμα» της ανθρωπότητας, δεν μπορώ να μην αναφερθώ στην σημαντική προσφορά του Α.Λοβέρδου ως Υπουργού Υγείας στον τομέα αυτόν, σύμφωνα και με όσα αναφέρονται στο βιβλίο, την ίδρυση, δηλαδή, του ΕΟΠΥΥ. Ένωσε ο ίδιος τους κλάδους Υγείας 28 ασφαλιστικών ταμείων σε έναν, και συμπεριέλαβε τον ΕΟΠΥΥ στο Μνημόνιο για να μην τον καταργήσει ο οποιοσδήποτε επόμενος Υπουργός. Την βαρύτητα ενός τέτοιου Οργανισμού αντιλαμβάνεται κάθε πολίτης της χώρας μας, ιδιαίτερα την αλγεινή περίοδο που διανύουμε με τον δαιμονικό ιό.
Πολλούς συγγραφείς και σκηνοθέτες θα μπορούσε να εμπνεύσει αυτή η επονείδιστη πολιτική περιπέτεια. Τώρα τα ηνία για την εκκαθάριση της “Novartis” ανέλαβαν δικαστές και εισαγγελείς, οι μόνοι αρμόδιοι. Ο Α.Λοβέρδος πιστεύει ότι «η τελική του δικαίωση για την απόπειρα εξόντωσης μπορεί να προκύψει ολοκληρωτικά μόνο από μια δικαστική απόφαση, και η Ελλάδα είναι κράτος δικαίου».
Είναι χρέος τιμής πολιτική ίντριγκα σαν κι αυτήν να μην επαναληφθεί στη χώρα μας, στη Δημοκρατία μας.
Θα κλείσω με τα λόγια του Ομήρου από το προοίμιο της Οδύσσειας – που και ο συγγραφέας αναφέρει – και ο ποιητής χρησιμοποίησε για κάποιους που έσφαλαν και τελικά καταστράφηκαν οι ίδιοι : «σφετέρησιν ατασθαλίησιν όλον το».
* Η Στέλλα Πριόβολου είναι ομ.Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Αθηνών, Πολίτης της Δωρίδας