Άρση περιορισμών δραστηριοτήτων γύρω από τη Λίμνη Μόρνου ζητά από τη Βουλή ο βουλευτής Ιωάν.Μπούγας

Χρόνος ανάγνωσης: 5 λεπτά

Το θέμα των περιορισμών δραστηριοτήτων γύρω από τη λίμνη του Μόρνου που καταδικάζει την περιοχή της Δωρίδας σε αναπτυξιακό μαρασμό για μισό αιώνα, καθώς και για τον ελαιώνα της Άμφισσας, έθεσε με επιστολή του ο βουλευτής και Γραμματέας της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της Ν.Δ, Ιωάννης Μπούγας προς τον Πρόεδρο της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Περιφερειών, Εμμανουήλ Κόνσολα με κοινοποίηση στον Πρόεδρο της Βουλής των Ελλήνων, Κωνσταντίνο Τασούλα.

Είναι περιορισμοί που επιβάλλονται για υπέρτερο δημόσιο συμφέρον και εμποδίζουν την ανάπτυξη γεωγραφικών περιοχών και περιφερειών με πλέον χαρακτηριστική την περίπτωση της Φωκίδας τονίζει μεταξύ άλλων ο βουλευτής στην επιστολή του.

Παράλληλα, επειδή το θέμα παρουσιάζει ενδιαφέρον και από τη σκοπιά του Ευρωπαϊκού Δικαίου, ο Βουλευτής Φωκίδας ζήτησε να διερευνηθεί η αντιμετώπιση του ζητήματος με βάση ανάλογες περιπτώσεις σε άλλες χώρες και περιφέρειες της Ε.Ε.

Η επιστολή κοινοποιήθηκε προς τον Πρόεδρο της Βουλής των Ελλήνων, Κωνσταντίνο Τασούλα, ο οποίος μάλιστα, κατά τη χθεσινή Διάσκεψη των Προέδρων της Βουλής, τη χαρακτήρισε εξαιρετικά ενδιαφέρουσα. Ο Ι. Μπούγας ανέπτυξε συνοπτικά ενώπιον των μελών της Διάσκεψης τη σχετική πρότασή του, η οποία έτυχε καθολικής υποστήριξης από τους μετέχοντες.

Κατά τη συζήτηση ενώπιον της Επιτροπής, ο Βουλευτής Φωκίδας πρότεινε να κληθούν ο Περιφερειάρχης Στερεάς Ελλάδας, οι Δήμαρχοι των δήμων Δελφών και Δωρίδας, καθώς και ο Πρόεδρος του Επιμελητηρίου Φωκίδας.

ΟΛΟΚΛΗΡΗ  Η  ΕΠΙΣΤΟΛΗ

Αξιότιμε κ. Πρόεδρε,

Η περιοχή των Δελφών του Νομού Φωκίδας χαρακτηρίστηκε το έτος 1981 προστατευόμενη (ΦΕΚ 551/Β/1981). Μεταξύ άλλων, η σχετική διάταξη προέβλεπε τη λήψη κάθε αναγκαίου μέτρου για τη διαφύλαξη του φυσικού περιβάλλοντος και τη διατήρηση του παραδοσιακού χαρακτήρα της περιοχής.

Με προεδρικό διάταγμα που εκδόθηκε το 1985 (ΦΕΚ 417/Δ/3-9-1985), καθορίστηκαν: η Ζώνη Οικιστικού Ελέγχου (ΖΟΕ), το κατώτατο όριο κατάτμησης, καθώς και περιορισμοί της δόμησης. Προσδιορίστηκαν επίσης τα όρια της κεντρικής περιοχής του «Δελφικού Τοπίου», εντός του οποίου απαγορεύτηκε σχεδόν κάθε κατασκευή ή υποδομή, εκτός των υφιστάμενων οικισμών.

Στο Νομό Φωκίδας βρίσκονται τέσσερα από τα υψηλότερα βουνά της χώρας: η Γκιώνα, ο Παρνασσός, τα Βαρδούσια και η Οίτη, ενώ ο Ελαιώνας της Άμφισσας που περιέχει περισσότερα από 1.200.000 δέντρα, πολλά εκ των οποίων ξεπερνούν τα πέντε μέτρα σε ύψος, έχει χαρακτηριστεί «παραδοσιακός». Αποτελεί μέρος των «Δρόμων της Ελιάς», δηλαδή του δεύτερου οδοιπορικού που αναγνώρισε η UNESCO ως Παγκόσμιο

Μνημείο μετά τον «Δρόμο του Μεταξιού», και επιδοτείται από την Ε.Ε. Η ευρύτερη περιοχή των Δελφών περιλαμβάνει επτά (7) περιοχές «Natura», αλλά και πολλές άλλες υπό καθεστώς προστασίας.

Η τεχνητή λίμνη Μόρνου, με επιφάνεια 14,8 km2, δημιουργήθηκε το 1979 με την κατασκευή φράγματος στον ποταμό Μόρνο. Πρόκειται για εσωποτάμιο ταμιευτήρα, ο οποίος κατασκευάστηκε με σκοπό να καλυφθούν οι συνεχώς αυξανόμενες ανάγκες για την ύδρευση της Αττικής. Πέραν αυτού, όμως, ο υδαταγωγός Μόρνου χρησιμοποιείται για την ύδρευση 18 Δήμων και Κοινοτήτων των Νομών Φωκίδος, Βοιωτίας και Αττικής, που βρίσκονται κατά μήκος του υδραγωγείου, ενώ εξυπηρετεί και την μερική άρδευση αγροτικών καλλιεργειών της Φωκίδας, Βοιωτίας και Αιτωλοακαρνανίας.

Σήμερα, 40 χρόνια μετά τους περιορισμούς που τέθηκαν με την υπ΄ αριθμ. Α5/2280/83 (ΦΕΚ 720/Β/83) υγειονομική διάταξη, όπως αυτή συμπληρώθηκε μεταγενέστερα, τα λύματα από τα πέριξ χωριά (Λιδωρίκι, Πεντάπολη, Μαλανδρίνο), τους οικισμούς και τις μικρές βιοτεχνίες, είτε μέσω των αποχετευτικών βόθρων είτε και μέσω του αποχετευτικού δικτύου, χωρίς αυτό να έχει πιστοποιηθεί επίσημα, καταλήγουν διά του υδροφόρου ορίζοντα στη Λίμνη.

Συνεπώς, το εντελώς απαραίτητο τότε ασφυκτικό νομικό πλαίσιο για την προστασία της Λίμνης, δεδομένου ότι το νερό της προοριζόταν για ανθρώπινη κατανάλωση, δεν έχει αποδώσει μέχρι σήμερα τα αναμενόμενα, ώστε να εγείρονται αμφιβολίες για την ποιότητα του νερού και τη σκοπιμότητα εξακολούθησης πλέον των αυστηρών περιορισμών.

Περαιτέρω, η ορεινή Φωκίδα εξακολουθεί να υφίσταται σκληρούς περιορισμούς που έχουν προκαλέσει επιχειρηματική ασφυξία, διότι σύμφωνα με την υπ’ αριθ. Α5/2280/83 (ΦΕΚ 720/Β/83) υγειονομική διάταξη, στη γύρω περιοχή και σε ακτίνα 1,5 χιλιομέτρου, δεν μπορεί να δημιουργηθούν νέες επιχειρήσεις, ενώ οι υφιστάμενες επιχειρήσεις δεν μπορούν να επιβιώσουν ή να αναπτυχθούν καθώς δεν είναι δυνατή η ανανέωση τυχόν υφιστάμενων αδειών, παραμένοντας σε αέναο καθεστώς ομηρίας με τεράστιες οικονομικές συνέπειες για όλη τη Δωρίδα.

Πρόσφατα, το θέμα απασχόλησε και την Ειδική Κοινοβουλευτική Επιτροπή Προστασίας του Περιβάλλοντος, η οποία μάλιστα αποφάσισε την αυτοψία στη Λίμνη Μόρνου που διενεργήθηκε την 04.06.2021 από μέλη της Υποεπιτροπής Υδατικών Πόρων και διαπιστώθηκαν οι ιδιαίτερα δυσμενείς επιπτώσεις στην περιοχή.

Από όσα προεκτέθηκαν, καθίσταται σαφές ότι στη μεγαλύτερη – ή οπωσδήποτε στην πλέον παραγωγική – έκταση του Νομού Φωκίδας έχουν επιβληθεί περιορισμοί χάριν του δημοσίου συμφέροντος, που δυστυχώς έχουν προκαλέσει μεγάλη οικονομική ύφεση και έχουν διαχρονικά απομακρύνει μεγάλο μέρος του πληθυσμού, με συνέπεια η Φωκίδα να εμφανίζει έναν εκ των υψηλότερων ηλικιακών μέσων όρων, αλλά και μία πολύ ανησυχητική αναλογία μεταξύ των γεννήσεων και των θανάτων.

Επί μισό αιώνα περίπου, οι πολίτες της Φωκίδας υφίστανται τις δυσμενέστατες γι’ αυτούς συνέπειες των περιορισμών, δίχως να λαμβάνουν από την πολιτεία ανάλογα αντισταθμίσματα ή οφέλη. Παρά το, διαρκώς και με ένταση, διατυπούμενο απαράγραπτο αίτημά τους για καταβολή αντισταθμιστικών ωφελημάτων, είτε υπό την μορφή οικονομικών ενισχύσεων είτε σημαντικών έργων και δράσεων, που θα τονώσουν την απασχόληση και θα αμβλύνουν τις άδικες συνέπειες, τις οποίες υφίσταται ο νομός τόσο σε σχέση με τους νομούς της Επικράτειας όσο και με τους λοιπούς νομούς της Στερεάς Ελλάδας.

Η Πολιτεία, ιδίως κατά τη νομοθετική της λειτουργία, οφείλει να θεσπίζει μέτρα για την άρση των αδικιών και την ισόρροπη ανάπτυξη των περιφερειακών ενοτήτων.

Επειδή η διαμορφωθείσα κατάσταση, εφόσον εξακολουθήσει, θα οδηγήσει μετά βεβαιότητας σε απερήμωση μεγάλων περιοχών του νομού Φωκίδας και θα εξαλείψει κάθε παραγωγική δραστηριότητα

Παρακαλώ, όπως συζητηθούν στην Επιτροπή σας τα προβλήματα που ανωτέρω περιγράφονται τόσο για τον νομό Φωκίδας, όσο και ενδεχομένως για άλλες περιοχές της Ελληνικής Επικράτειας, που αντιμετωπίζουν ανάλογους σοβαρούς περιορισμούς της βιώσιμης οικονομικής τους ανάπτυξης, εξαιτίας των ειδικών περιοριστικών διατάξεων για την προστασία του οικιστικού και φυσικού περιβάλλοντος και τη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς, με σκοπό τη θέσπιση κινήτρων και αντισταθμιστικών ωφελημάτων και άρση των υφιστάμενων επιπτώσεων.

Κατά τη συζήτηση ενώπιον της Επιτροπής, παρακαλώ όπως κληθούν να παραστούν ο Περιφερειάρχης Στερεάς Ελλάδας, οι Δήμαρχοι των δήμων Δελφών και Δωρίδας, ο Πρόεδρος του Επιμελητηρίου Φωκίδα.

Μετά τιμής,

Ιωάννης Δ. Μπούγας

Βουλευτής Φωκίδας,  Γενικός Γραμματέας Κ.Ο. Ν.Δ.