Χρόνος ανάγνωσης: 7 λεπτά
Επιστολή λάβαμε που στάλθηκε σε όλα τα ΜΜΕ, ηλεκτρονικά και έντυπα της περιοχής , από την κ. Βασιλική Λυγερού, με θέμα «Απορίες ενός θύματος της γαστρεντερίτιδας στο Ευπάλιο».
Λόγω της σοβαρότητας του θέματος και για λόγους δημοσιογραφικής δεοντολογίας θέσαμε υπ΄ όψιν των αρμοδίων της δημοτικής αρχής το περιεχόμενο της επιστολής.
Μας απάντησαν ότι δεν έχουν να προσθέσουν κάτι εκτός των όσων έχουν ανακοινωθεί επίσημα και όσα ειπώθηκαν στο Δημοτικό Συμβούλιο. Πολλά γράφονται και λέγονται κι επειδή το θέμα είναι πολύ σοβαρό, έχει επιληφθεί πλέον ο Εισαγγελέας .
Μας διευκρίνισαν επίσης ότι στην κ. Λυγερού έδωσαν πλήρη ανάλυση του θέματος όταν ήλθε για ενημέρωση μαζί με τον επικεφαλής της “Λαϊκής Συσπείρωσης Δωρίδας” Γιάννη Λάϊο.
Ολόκληρη η επιστολή
Α. Από την Τετάρτη 27/1, που εμφανίστηκε το πρόβλημα γαστρεντερίτιδας στο Ευπάλιο, με ανακοίνωση της η Δημοτική αρχή στις 29 και 31/1 ανέφερε πως “ελέγχθηκαν όλα στο σύστημα ύδρευσης και όλα είναι καλά”. “Οι αναλύσεις των δειγμάτων του νερού δείχνουν απουσία παθογόνων οργανισμών”.”Πρόκειται για ίωση, έχουν προσβληθεί περίπου 20 άτομα κι όσα εξετάστηκαν δεν παρουσίασαν πυρετό ή άλλες παρενέργειες”.
Στις 4/2 (δηλαδή μετά από 8 μέρες ) με δεύτερη λακωνική ανακοίνωση μας διαβεβαιώνει για δεύτερη φορά ότι: “με την καθοδήγηση της Υγειονομικής υπηρεσίας όλα έγιναν όπως πρέπει”. “Όλα βρέθηκαν εντάξει στο δίκτυο, τη δεξαμενή”. Επίσης “Τα αποτελέσματα των δειγματοληπτικών ελέγχων του νερού στις 29/1, στις 1/2 και 2/2 βγήκαν αρνητικά”. Ήδη έχει σχολιαστεί αρνητικά στον τύπο σαν βιαστική και αμβισβητούμενη αυτή η πρώτη τοποθέτηση. Καμιά ουσιαστική διερεύνηση περιστατικών δεν έγινε από υγειονομική αρχή και κανένα εκ των υστέρων γεγονός δεν μπορεί να αμφισβητήσει αυτή την κριτική.
Πριν τις 3 Φλεβάρη δεν υπάρχει καμιά απάντηση ελέγχου δειγμάτων που πήρε και έλεγξε με δική της ευθύνη η εταιρεία “Αναλυτικά Εργαστήρια Α.Ε”. Υπάρχουν βέβαια δυο δείγματα που πήρε ο Δήμος μόνος του και τα έστειλε στο εργαστήριο για έλεγχο. Καλόπιστα να τα δεχτώ κι αυτά. Όμως και σ’ αυτά η περάτωση του μικροβιολογικού ελέγχου έγινε στις 2/2/21.
Με ποιά λοιπόν στοιχεία βεβαιώνουν από την πρώτη στιγμή ότι τα δείγματα βρέθηκαν αρνητικά, όταν οι βασικοί έλεγχοι βρίσκονται σε εξέλιξη; Όταν κινδυνεύει η υγεία των ανθρώπων δεν παίζεις με τις λέξεις για τη δημιουργία εντυπώσεων. Θεωρώ λοιπόν την εκτίμησή τους βιαστική και κυρίως αμφισβητούμενη.
Ο αριθμός των κρουσμάτων ήταν πολλαπλάσιος αυτών που ανέφεραν. Η διάρκεια και τα συμπτώματα πιο σοβαρά (συνεχής διάρροια, έμετοι, πυρετός κ.ά. ). Ήδη από τις 29-1 υπάρχει επώνυμη καταγγελία στο ΝΑΥΠΑΚΤΙΑ NEWS, πως τα κρούσματα είναι πάνω από πενήντα και δεν εξηγείται το φαινόμενο τέτοιας εκδήλωσης, μέσα σε ένα 24ωρο, σε καιρό καραντίνας.
Από την υγειονομική Υπηρεσία (την Προϊσταμένη του Τμήματος Περιβαλλοντικής Υγιεινής και Υγειονομικού Ελέγχου της Περιφερειακής Ενότητας Φωκίδας, κ. Σοφία Αθανασοπούλου ) δεν έχουμε υπόψη μας καμιά σοβαρή ενασχόληση για τη διαπίστωση της έκτασης του προβλήματος υγείας των δημοτών και την πορεία εξέλιξής του, τις πρώτες κρίσιμες μέρες. Καμιά υπεύθυνη τοποθέτηση ή στοιχείο γραπτής επικοινωνίας με τη Δημοτική Αρχή στη διαχείριση του προβλήματος. Καμιά καταγραφή ασθενών, συμπτωμάτων και καθοδήγησή τους. Τίποτε πέραν της προφορικής πρόβλεψης πως τα κρούσματα είναι λίγα (κάτω από 500 ), είναι ίωση, κρατάει ένα 24ωρο και θα περάσει. Η Υγειονομική υπηρεσία δεν γνωρίζουμε αν κατέγραψε τους ασθενείς. Αν παρακολούθησε τα συμπτώματά τους, όπως συστήνει σ’ αυτές τις περιπτώσεις το Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης του ΕΟΔΥ.
Πώς μέτρησε η Υγειονομική υπηρεσία τη διάρκεια των συμπτωμάτων; Ρώτησε τους ασθενείς πόσο διάστημα έπαιρναν μόνο υγρά και πόσο ρύζι έφαγαν; Μετά από πόσες μέρες επανήλθαν σε κανονική διατροφή;
Β. Είναι δεδομένο ότι το δίκτυο ύδρευσης είχε και έχει προβλήματα. Η διαπίστωση πως όλα βρέθηκαν εντάξει δεν είναι πειστική. Η ίδια η Δημοτική αρχή ανέφερε στο Δημοτικό Συμβούλιο, στις 9/2/21, πως στο χρόνο που πέρασε το δίκτυο παρουσίασε 650 βλάβες και οι 150 από αυτές ήταν σοβαρές και κλήθηκαν εξωτερικά συνεργεία. Βλάβη σοβαρή παρουσιάστηκε κι έγιναν εργασίες στο δίκτυο και στις 31/1. Γι΄ αυτό το δίκτυο που “όλα είναι καλά” στην ίδια συνεδρίαση ενημερωθήκαμε για προγραμματισμό έργων βελτίωσης αρκετών εκατομμυρίων.
Το Υπ. Υγείας με το χαρακτηρισμό “εξαιρετικά επείγον” έστειλε την εγκύκλιο Δ1/ΓΠ οικ.80904/18-11-2019 που συστήνει μετά από φυσικές καταστροφές (πλημμύρες, καταιγίδες, σεισμούς κλπ ) να διενεργηθεί αμέσως υγειονομικός έλεγχος λειτουργίας συστημάτων ύδρευσης μιας και μετά από αυτά τα φαινόμενα υπάρχουν πιθανότητες προβλημάτων υγιεινότητας του πόσιμου νερού.
Τέτοια φαινόμενα είχαμε το τελευταίο διάστημα και δεν γνωρίζουμε αν έγιναν οι έλεγχοι που προβλέπονται και τί καταγράφηκε στο σχετικό βιβλίο ελέγχου του δικτύου.
Όλα τα παραπάνω δεν απαντήθηκαν στην πολύωρη συζήτηση του Δημοτικού Συμβουλίου στις 9/2.
Γ. Ας έρθουμε τώρα στους δειγματοληπτικούς ελέγχους του νερού:
Η εταιρεία “Αναλυτικά Εργαστήρια Α.Ε. που με δική της ευθύνη πήρε τα δείγματα και τα εξέτασε, περάτωσε τον έλεγχο στις 3, 4 και 5/2. Στις 5/2 έδωσε στη Δημοτική αρχή έκθεση συμπερασμάτων του εργαστηρίου στο οποίο αναφέρει με σαφήνεια: “Δεν προκύπτει συσχετισμός των κρουσμάτων γαστρεντερίτιδας με το νερό που υδροδοτεί την κοινότητα”.
Είμαι υποχρεωμένη να θέσω ερωτηματικά που γεννούν οι απαντήσεις του εργαστηρίου.
- Για την ιολογική εξέταση των δειγμάτων που πήρε και έκανε η εταιρεία για νοροιό και ηπατίτιδα Α ( ιοί που σχετίζονται με υδατογενείς επιδημίες σε περίπτωση μόλυνσης νερού από στοιχεία λυμάτων ), αν σωστά κατάλαβα, το αποτέλεσμα της εξέτασης είναι σχετικό. Όπως υποσημειώνει με αστερίσκο το ίδιο το εργαστήριο, δεν είναι διαπιστευμένο για το συγκεκριμένο έλεγχο.
- Στις μικροβιολογικές εξετάσεις, όπως διαπιστώνει το εργαστήριο, το δείγμα από την γεώτρηση καταγράφει τιμές κολοβακτηριοειδών, Escherichia coli, Intestinal Enterococci εκτός των ορίων που ορίζει η εγκύκλιος του Υπ. Υγείας για την ποιότητα νερού ανθρώπινης κατανάλωσης. (Γ1(δ)/ΓΠ οικ.67322/ΦΕΚ 3282 Β/19-9-2017 ).
- Στο “Σχολιασμό των συγκεκριμένων αποτελεσμάτων με ημερομηνία 5-2-21 ), η εταιρεία “Αναλυτικά Εργαστήρια” βεβαιώνει ότι δεν πρέπει να μας ανησυχεί η εκτός ορίων τιμή των κολοβακτηριοειδών, Escherichia coli, Intestinal Enterococci. Μπορούμε να το πίνουμε άφοβα και με πολλαπλάσιες τιμές ακόμα και χωρίς χλωρίωση. Κλείνει όμως την έκθεσή της με τη σύσταση “συνέχισης της αυξημένης χλωρίωσης” σε διπλάσια δόση (!) “για όσο χρονικό διάστημα συνεχίζεται η εμφάνιση νέων κρουσμάτων”.
Η γνωμοδότηση αυτή του εργαστηρίου, που αμφισβητεί τα όρια που βάζει ο νόμος είναι στον αέρα. Στηρίζεται, όπως υποσημειώνει, στον κανονισμό 2073/2005 των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (“περί μικροβιολογικών κριτηρίων για τα τρόφιμα“. Ο κανονισμός αυτός “συνιστά βοήθημα και δεν δεσμεύει τα κοινοτικά όργανα” όπως αναφέρεται στην επικεφαλίδα του εγγράφου!
Δεν μπορεί να υποσκελίσει την εγκύκλιο του Υπουργείου Υγείας (Γ1(δ)/ΓΠ οικ.67322/ΦΕΚ 3282 Β/19-9-2017 ) που ρητά αναφέρει, στο άρθρο 2, ότι το νερό ανθρώπινης κατανάλωσης δεν εμπίπτει στην κατηγορία των τροφίμων.
Σ’ αυτό το προβληματικό σημείο της γεώτρησης, άγνωστο γιατί, δεν εξετάζεται η ανεύρεση σαλμονέλας.
- Επίσης σύμφωνα με την Εγκύκλιο -του Υπ. Υγείας “για την παρακολούθηση ποιότητας νερού ανθρώπινης κατανάλωσης” Δ1 (δ)/Γ.Π.οικ16518-27/2/2018, “η εργαστηριακή εξέταση ΔΕΙΓΜΆΤΩΝ ΝΕΡΟΎ αποτελεί συμπληρωματικό και όχι αποφασιστικό στοιχείο, για να γίνει αποδεκτή ή να απορριφθεί μια ύδρευση. Κάθε εξέταση δεν αντικατοπτρίζει παρά την κατάσταση της στιγμής της δειγματοληψίας”. “Χρειάζεται υγειονομική αναγνώριση των διαφόρων τμημάτων του συστήματος ύδρευσης και του τρόπου λειτουργίας του”. Κατά τη γνώμη μου η εταιρεία θα έπρεπε να περιοριστεί στη γνωμάτευσή της κυρίως για τα δείγματα νερού που πήρε, αν οι τιμές τους είναι εντός ή εκτός των τιμών που προβλέπει ο νόμος κι όχι να γενικεύει συμπεράσματα εφ΄ όλης της ύλης της ποιότητας του νερού μιας και δεν μπήκε σε ζητήματα υγειονομικής αναγνώρισης συνολικά του συστήματος ύδρευσης, που δεν είναι και αρμοδιότητά της. Δικαίωμά της να εκφέρει όποιες απόψεις αν και η επιστημονική δεοντολογία άλλα επιβάλλει.
Κλείνοντας θέλω να υπογραμμίσω πως σε όλη αυτή την υπόθεση, από την πλευρά όλων των αρμόδιων υπηρεσιών, θριάμβευσε η αδιαφορία για το πρόβλημα υγείας των δημοτών, ηλικιωμένων στην πλειοψηφία τους. Πλεόνασε η προσπάθεια να μας πείσουν πως το σύστημα ύδρευσης δεν έχει καμία σχέση με τη γαστρεντερίτιδα και οι χειρισμοί των αρμοδίων αρχών είναι άψογοι και η οποιαδήποτε αμφισβήτηση των δημοτών κακόβουλη και συκοφαντική.
- Το νερό, όπως κι όλες οι βασικές μας ανάγκες, σήμερα μετατρέπονται από κοινωνικά αγαθά σε εμπόρευμα, για να βρει διέξοδο και να ενισχυθεί η κερδοφορία μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων. Ήδη ο τζίρος της εμπορευματοποίησης του νερού παγκόσμια από 120 δισ. δολάρια το 2012 ξεπέρασε το 1,5 τρισ. το 2015, με το 92% να ανήκει σε δέκα μονοπωλιακούς ομίλους.
- Στη χώρα μας ήδη η ιδιωτικοποίηση τμημάτων της ΕΥΔΑΠ στην Αθήνα και της ΕΥΑΘ στη Θεσσαλονίκη εκτίναξε την τιμή του νερού κατά 150% για τους δημότες και της αποχέτευσης 100%.
Η Δημοτική αρχή της Δωρίδας, παρά τις γενικόλογες διακηρύξεις για νερό κοινωνικό αγαθό, αποδέχεται τη λογική της ιδιωτικοποίησης τμημάτων της ύδρευσης.
Τα αποτελέσματα μιας τέτοιας πολιτικής τα είδαμε αυτές τις μέρες με τα προβλήματα στην ηλεκτροδότηση της Αττικής.
Το θέμα του νερού δεν τελειώνει εδώ. Είναι κρίσιμο και στο μέλλον θα υποχρεωθούμε να επανέλθουμε.
Καμία λοιπόν επανάπαυση. Έχουμε δικαίωμα να παρακολουθούμε, να ελέγχουμε και να διεκδικούμε τις σύγχρονες ανάγκες μας.
Βασιλική Λυγερού
Ευπάλιο 22-2-2021