Χρόνος ανάγνωσης: 5 λεπτά
Της Νάντιας Γιαννακοπούλου *
Η κλεψύδρα γύρισε. Ο Δημήτρης Λιγνάδης, ο μέχρι χθες «γνωστός ηθοποιός, φερόμενος ως κατά συρροή βιαστής», συνελήφθη και κρατείται στην ΓΑΔΑ όπου και θα παραμείνει τουλάχιστον για τις επόμενες μέρες, ενώ μετά η τύχη του θα αποφασιστεί από εισαγγελέα και ανακριτή. Κατηγορείται για τη ζοφερή υπόθεση σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών κατά συρροή. Χρειάστηκαν δεκάδες καταγγελίες και αποκαλύψεις, ώστε να φτάσει επιτέλους η υπόθεση αυτή στην Δικαιοσύνη.
Για την υπόθεση αυτή υπήρχαν καταγγελίες και ένα τσουνάμι από δημοσιεύματα για εμπλοκή σε κύκλωμα σεξουαλικής εκμετάλλευσης ανηλίκων. Μέρες τώρα σε αλλεπάλληλες παρεμβάσεις μου διατύπωνα δημόσια ερωτήματα:
Τι έχει γίνει, έχει αυτεπάγγελτα κινηθεί η Δικαιοσύνη, όπως προβλέπεται από τον Νόμο;
Τι συνέβη με την έρευνα που διεξήγαγε η αστυνομία το 2012 και σταμάτησε; Γιατί;
Δεν βρέθηκαν στοιχεία;
Βρέθηκαν, αλλά έγινε κάτι και δεν προχώρησε;
Για ποιο λόγο συνέβη αυτό;
Διεξάγεται εσωτερικός έλεγχος στο Εθνικό Θέατρο, καθώς φέρεται να εμπλέκεται υψηλά ιστάμενο στέλεχός του;
Έχουν υπάρξει καταγγελίες ή άλλες αξιόποινες πράξεις στη λειτουργία του Εθνικού Θεάτρου;
Γι’ αυτά έχουμε καταθέσει ως Κίνημα Αλλαγής και ερώτηση προς τους Υπουργούς Δικαιοσύνης, Προστασίας του Πολίτη και Πολιτισμού.
Η υπόθεση μπαίνει πια στην τελική ευθεία και τον λόγο έχει πια η Δικαιοσύνη. Έχω την πεποίθηση ότι θα κάνει στο ακέραιο το καθήκον της, θα διερευνήσει όλες τις διαστάσεις της υπόθεσης, θα τιμωρήσει παραδειγματικά τους ενόχους. Ότι θα διερευνήσει και καταγγελίες κατά διαφόρων άλλων.
Σ΄ αυτή την κατεύθυνση δεν χρειάζονται πολιτικοί υποβολείς ή αυτόκλητοι καθοδηγητές που προσπαθούν να πολιτικοποιήσουν το θέμα, παριστάνοντας ότι δεν είχαν ακούσει τίποτα για το έγκλημα ή ότι αφορά κάποιους άλλους.
Ας μην κρυβόμαστε. Ο κατηγορούμενος καταγγέλλεται γι αυτή την δραστηριότητα που μας πάει είκοσι χρόνια τουλάχιστον πίσω. Να υποθέσω ότι κανείς δεν είχε ακούσει τίποτα;
Επίσης, υπάρχουν κι άλλοι που καταγγέλλονται που βρίσκονταν πολύ κοντά ή και αναδείχτηκαν σε σημαντικές θέσεις από κάποιους που τώρα «ξαφνιάζονται». Ας αφήσουν κάποιοι την υποκρισία.
Στο σημείο που βρισκόμαστε, ας σημειώσουμε κάποιες απλές αλήθειες:
– Αυτή την περίοδο είχαμε ένα σημαντικό κεκτημένο. Άνοιξαν τα στόματα επιτέλους. Έσπασε ο κύκλος της σιωπής, που κάλυπτε τα πάντα και έδινε χώρο στην ανάπτυξη τέτοιων αρρωστημένων καταστάσεων. Ας μην εθελοτυφλούμε. Τα φαινόμενα παιδεραστίας, βιασμών, σεξουαλικών και κάθε είδους παρενοχλήσεων είναι δυστυχώς διαδομένα. Γι’ αυτό και ευθύνη όλων μας, και όχι μόνο των θυμάτων, είναι να δημιουργήσουμε ένα κίνημα που δεν θα αφήσει κανένα θύτη, λιγότερο ή περισσότερο επώνυμο, στο απυρόβλητο.
– Η «Υπόθεση Λιγνάδη» είναι η πιο σημαντική, αλλά δεν είναι η μόνη που έχει καταγγελθεί αυτήν την περίοδο μετά από τις αποκαλύψεις Μπεκατώρου. Σειρά ονομάτων παραγόντων Αθλητικών Ομοσπονδιών και ηθοποιών εμπλέκονται σύμφωνα με δεκάδες δημόσιες και επώνυμες καταγγελίες για αποκρουστικές υποθέσεις βιασμών, σεξουαλικές παρενοχλήσεις, απάνθρωπες και χυδαίες συμπεριφορές. Τώρα που άνοιξε το απόστημα, το νυστέρι πρέπει να φτάσει παντού.
– Πρέπει να προχωρήσουμε σε τροποποίηση του Ποινικού Κώδικα σχετικά με την παραγραφή των κατηγοριών για σεξουαλική κακοποίηση. Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι, για τόσο φρικιαστικά εγκλήματα, τα όρια παραγραφής πρέπει ν’ αποσκοπούν στην ουσιαστική προστασία των θυμάτων και όχι να γίνονται αντικείμενο εκμετάλλευσης – προστασίας των θυτών. Δεν ξεχνάμε ότι πολλοί που τώρα φωνάζουν, ψήφιζαν τον Ιούνιο του 2019 τον νέο Ποινικό Κώδικα που, εάν δεν υπήρχαν σφοδρές αντιδράσεις θα είχαν επιτρέψει να υφίσταται περίπτωση βιασμού με πλημμεληματικό πλαίσιο ποινής και δυστυχώς δεν μερίμνησαν για την ιδιαίτερη θέσπιση ορίου παραγραφής αδικημάτων, που αφορούν παρενοχλήσεις ανηλίκων.
– Χρειάζεται άμεσα σύνταξη κώδικα δεοντολογίας με ένα σύνολο κανόνων συμπεριφοράς που πρέπει να τηρείται ανά επαγγελματικό χώρο. Δυστυχώς, στον χώρο της τέχνης κάτι τέτοιο δεν υπάρχει και αυτό είναι ένα τεράστιο κενό. Για παράδειγμα, σ’ έναν τέτοιο κώδικα θα μπορούσε να οριστεί ότι η οντισιόν για ένα έργο οφείλει να γίνεται αποκλειστικά και μόνο σ’ επαγγελματικό χώρο (π.χ. θέατρο), παρουσία του σκηνοθέτη, του παραγωγού ή και κάποιων συντελεστών.
– Υπήρξε στο προηγούμενο διάστημα μια ανεπαρκής και με καθυστερημένα αντανακλαστικά ανάληψη πρωτοβουλιών από την Υπουργό Πολιτισμού απέναντι στο κύμα καταγγελιών για όσα συμβαίνουν στον χώρο της Τέχνης και του Πολιτισμού. Οφείλω να παρατηρήσω, ότι υπήρξαν άλλα αντανακλαστικά από τον Υφυπουργό Αθλητισμού από την πρώτη στιγμή που υπήρχαν καταγγελίες για ανθρώπους του Αθλητισμού. Δεν πιστεύω ότι υπήρχε διάθεση συγκάλυψης ή τουλάχιστον δεν έχω στοιχεία που να μπορώ με ευθύνη να ισχυριστώ κάτι τέτοιο. Ωστόσο, η ανεπάρκεια αυτή έχει τροφοδοτήσει μια ανοικτή αμφισβήτηση από τους ανθρώπους της Τέχνης. Γι’ αυτό θεωρώ ότι η παραίτηση της κ. Λίνας Μενδώνη είναι απαραίτητη και θα λειτουργούσε ως εξιλέωση.
* Η Νάντια Γιαννακοπούλου είναι βουλευτής του Κινήματος Αλλαγής στη Β΄ Αθήνας με καταγωγή από μητέρα τη Δωρίδα