Τ.ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ : Η Ελλάδα ξέρει από προσφυγιά

Χρόνος ανάγνωσης: 3 λεπτά

Του Τάκη Παπαδόπουλου *

Το πολυσύνθετο, επίκαιρο και δύσκολο πρόβλημα των προσφύγων παρουσίασε σε έρευνά της η εφημερίδα ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ. Στην έρευνα συμμετείχαν διάφορες προσωπικότητες απαντώντας στο ερώτημα:

«Η αντίδραση των τοπικών κοινωνιών στις κλειστές δομές προσφύγων, όπως βλέπουμε σε Χίο, Λέσβο και αλλού. Γιατί, πιστεύετε πως οι τοπικές κοινωνίες, σχεδόν παντού, δεν θέλουν ούτε ν’ ακούνε για φιλοξενία προσφύγων κοντά τους; Είναι μόνο ρατσιστική αντίδραση; Ή και ανθρώπινη; Μήπως δηλαδή είναι φυσιολογικό να φοβούνται κάποιοι ή θεωρείτε πως είναι υπερβολικό;»

Η απάντηση του Τάκη Παπαδόπουλου

Το κύριο χαρακτηριστικό της αντίδρασης των τοπικών κοινωνιών στην δημιουργία κλειστών δομών προσφύγων είναι ο φόβος. Και η έλλειψη εμπιστοσύνης.

Ο φόβος, που καλλιεργείται έντεχνα από ορισμένες ομάδες στις τοπικές κοινωνίες, για δήθεν δημιουργία επεισοδίων, υποβάθμισης της περιοχής και των ακινήτων τους, αλλά πολύ περισσότερο ο φόβος απέναντι στο διαφορετικό, στο «ξένο» σ’ αυτό που δεν ταυτίζεται μαζί μας είτε από κοινωνικοπολιτική άποψη είτε από θρησκευτική.

Βέβαια ο φόβος αυτός δεν είναι εντελώς αβάσιμος. Η Ελλάδα τα τελευταία χρόνια έχει ζήσει το μεταναστευτικό κίνημα στην πιο ρεαλιστική εκδοχή του. Και είναι αλήθεια ότι γεγονότα όπως αυτά της Χίου, και άλλα θλιβερά περιστατικά που έχουν συμβεί στη Μόρια και αλλού δεν ευνοούν τον εφησυχασμό του πληθυσμού.

Η Ελλάδα ξέρει από προσφυγιά. Ξέρει από μετανάστευση. Χιλιάδες Ελλήνων βρήκαν τα παλαιότερα χρόνια, αλλά ακόμα και σήμερα μια νέα πατρίδα σε άλλες χώρες. Όχι πάντα χωρίς προβλήματα. Δεν πιστεύω ότι οι Έλληνες είμαστε ρατσιστές. Το έχουμε αποδείξει όλα αυτά τα χρόνια με τον τρόπο που αφομοιώσαμε στην κοινωνία μας πολίτες γειτονικών κρατών. Και με τον αλληλέγγυο, ανθρώπινο και φιλάνθρωπο τρόπο που η πλειονότητα του πληθυσμού έχει αγκαλιάσει κατά καιρούς ανθρώπους που έχουν ανάγκη.

Σε πολλές πρόσφατες μελέτες επισημαίνεται η συγκριτικά με αρκετές άλλες χώρες πολύ μεγαλύτερη συμπαράσταση των Ελλήνων προς τους πρόσφυγες και τους μετανάστες. Σε σύγκριση με τους άλλους εθνικούς μέσους όρους, οι Έλληνες βρίσκονται πολύ πιο πάνω όσον αφορά τα ζητήματα που αφορούν την ενσυναίσθηση και την πίστη στην ανάγκη βοήθειας των προσφύγων, ενώ πιστεύουν λιγότερο από άλλους λαούς ότι οι πρόσφυγες ψάχνουν ελεημοσύνη, ότι αποτελούν απειλή για την εθνική ασφάλεια και ότι η Ελλάδα δεν έχει υποχρέωση να δέχεται πρόσφυγες.

Όμως ο μέσος πολίτης στη χώρα μας, λόγω των όσων έχουν συμβεί τα τελευταία 6-7 χρόνια στην Ελλάδα είναι δικαιολογημένα δύσπιστος. Και έχει έλλειψη εμπιστοσύνης απέναντι στην Πολιτεία, που αρκετές φορές δεν τήρησε η ίδια τις προϋποθέσεις και τις ασφαλιστικές δικλείδες που είχε θέσει για την στέγαση των μεταναστών. Που άφησε πολλές ΜΚΟ, αμφιβόλου αξιοπιστίας να διαχειριστούν τις μεταναστευτικές ροές. Και που δεν φρόντισε έγκαιρα να ανακόψει τις ορέξεις πολλών που είχαν συμφέρον από την διαχείριση του μεταναστευτικού ζητήματος.

Η θέσπιση σαφών κανόνων δημιουργίας και λειτουργίας των κλειστών δομών φιλοξενίας προσφύγων πρέπει να είναι προτεραιότητα της Πολιτείας. Η συνεχής ενημέρωση των κατοίκων των περιοχών που θα τις φιλοξενήσουν είναι απαραίτητη. Και η απρόσκοπτη τήρηση της νομιμότητας σε φαινόμενα παραβατικότητας που μπορεί να εμφανιστούν θα εμπεδώσει το κλίμα ασφάλειας που χρειάζεται να νιώσει ο πολίτης για να αποδεχθεί πλήρως την νέα αυτή πραγματικότητα στη χώρα μας.

* Ο Τάκης Παπαδόπουλος είναι Δικηγόρος στην Πάτρα, Πρόεδρος του Περιφερειακού Συμβουλίου Δυτικής Ελλάδας, με καταγωγή από τη Δωρίδα