Ποιοι, πόσοι, που και πως θα ψηφίζουν στις εκλογές οι απόδημοι Έλληνες στις διάφορες χώρες

Χρόνος ανάγνωσης: 10 λεπτά

 

Θεοδωρικάκος για ψήφο αποδήμων: 340.000 έχουν ενεργή φορολογική δήλωση και θα μπορούν να ψηφίσουν

Στοιχεία για τους Έλληνες του εξωτερικού που θα έχουν δυνατότητα να ψηφίζουν από τον τόπο διαμονής τους μετά την έγκριση του κυβερνητικού νομοσχεδίου έδωσε ο Υπουργός Εσωτερικών Τάκης Θεοδωρικάκος κατά την επεξεργασία των προωθούμενων διατάξεων στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής.

Ο υπουργός Εσωτερικών ανέφερε ότι οι Έλληνες του εξωτερικού που διαθέτουν ΑΦΜ είναι περίπου 407.000 από αυτούς όμως οι περίπου 340.000 έχουν ενεργή φορολογική δήλωση και θα μπορούν να ψηφίσουν.

Στο συγκεκριμένο αριθμό εκλογέων δεν συνυπολογίζονται και χιλιάδες νέοι που έφυγαν από την χώρα την τελευταία δεκαετία για σπουδές ή εργασία χωρίς να έχουν ΑΦΜ και σύμφωνα με τον νομοσχέδιο θα μπορούν να ψηφίσουν αρκεί οι γονείς τους να είναι φορολογικά ενεργοί.

Πέραν αυτών ο κ. Θεοδωρικάκος τόνισε ότι θα καταβληθούν προσπάθειες ώστε τα εκλογικά κέντρα στο εξωτερικό να μην περιοριστούν στους χώρους των πρεσβειών και των προξενείων αλλά να βρεθούν κατάλληλοι χώροι κοντά στις περιοχές που διαμένουν ομογενείς.

Απευθυνόμενος δε, στους εκπροσώπους ομογενειακών ενώσεων τόνισε ότι «εάν η ΝΔ διέθετε 200 βουλευτές τότε το νομοσχέδιο θα προέβλεπε ότι θα μπορούν να ψηφίσουν όλοι οι απόδημοι» και εξήγησε ότι το τελικό νομοσχέδιο είναι προϊόν συμβιβασμού και πολιτικών συγκλίσεων.

«Ελπίζω και πιστεύω ότι παρόλες τις δυσκολίες την επόμενη Τετάρτη θα έχουμε την ευκαιρία να προχωρήσουμε σε μια πράξη ενότητας. Απαιτείται μήνυμα ενότητας γιατί η πατρίδα μας απειλείται από σοβαρότατους κινδύνους και πρέπει να είμαστε ενωμένοι», ανέφερε ο Υπουργός.

Στο μεταξύ νημερωτικό σημείωμα σχετικά με το νομοσχέδιο για τη διευκόλυνση της άσκησης του εκλογικού δικαιώματος των εκτός Ελλάδας εκλογέων έδωσε στη δημοσιότητα το Υπουργείο Εσωτερικών.

Με το νομοσχέδιο ρυθμίζεται η συνταγματική πρόβλεψη για τον τρόπο άσκησης του εκλογικού δικαιώματος των ψηφοφόρων οι οποίοι τη μέρα των εθνικών εκλογών, καθώς και των εκλογών για την ανάδειξη εκπροσώπων στο ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και της διεξαγωγής εθνικού δημοψηφίσματος, βρίσκονται εκτός ελληνικής επικράτειας.

Σύμφωνα με το άρθρο 51 παρ. 4 του Συντάγματος, για την ψήφιση του νόμου απαιτείται αυξημένη πλειοψηφία 200 βουλευτών. Στο πλαίσιο της συγκέντρωσης της απαιτούμενης πλειοψηφίας, συνεδρίασε τρεις φορές διακομματική επιτροπή, αποτελούμενη από τους εκπροσώπους των έξι κοινοβουλευτικών κομμάτων.

Αποτέλεσμα των συνεδριάσεων ήταν η καταρχήν σύγκλιση σε μια συμφωνία 4+1 σημείων, η οποία δημιουργεί τις προϋποθέσεις για την επίτευξη της πλειοψηφίας των 200 θετικών ψήφων.

Αυτά τα σημεία είναι:

1. Διεξαγωγή της ψηφοφορίας με αυτοπρόσωπη παρουσία του εκλογέα σε εκλογικά τμήματα που θα συσταθούν σε πρεσβείες, προξενεία, χώρους οργανώσεων απόδημων ή άλλους κατάλληλους χώρους. Ο ελάχιστος αριθμός για να συγκροτηθεί εκλογικό τμήμα είναι οι 40 εκλογείς.
2. Η ψήφος των εκλογέων που ασκούν το εκλογικό τους δικαίωμα στα ανωτέρω εκλογικά τμήματα θα μετράει ισότιμα στο συνολικό εκλογικό αποτέλεσμα και, επομένως, για τη συνολική κατανομή των εδρών.
3. Αυξάνονται σε 15 από 12 οι βουλευτές Επικρατείας. Οι εκλογείς στα τμήματα του εξωτερικού θα επιλέγουν (δίχως να θέτουν σταυρό προτίμησης) το ψηφοδέλτιο Επικρατείας του κόμματος που επιθυμούν. Εναπόκειται στα κόμματα αν θα επιλέξουν έναν ή περισσότερους υποψηφίους στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας που θα προέρχονται από τον ελληνισμό της διασποράς.
4. Δικαίωμα εγγραφής στους εκλογικούς καταλόγους του εξωτερικού έχουν οι εκλογείς οι οποίοι πληρούν σωρευτικά τα παρακάτω κριτήρια:

α. Τα τελευταία 35 χρόνια έχουν ζήσει δύο έτη στην Ελλάδα

β. Έχουν υποβάλει φορολογική δήλωση (Ε1 ή Ε2 ή Ε3 ή Ε9) είτε το τρέχον, είτε το προηγούμενο φορολογικό έτος.

5. Ολοκληρώθηκε η αναθεώρηση του άρθρου 54 του Συντάγματος ώστε να είναι συμβατοί με το Σύνταγμα οι περιορισμοί του σημείου 4.

Η αίτηση του εκλογέα θα γίνεται ηλεκτρονικά σε ειδική πύλη η οποία αναμένεται να λειτουργήσει εντός δύο μηνών από τη ψήφιση του νόμου. Εφόσον τα διαθέσιμα στοιχεία για την απόδειξη των κριτηρίων του σημείου 4 είναι διαθέσιμα σε βάσεις δεδομένων του Δημοσίου (και συναινεί ο εκλογέας) αυτά θα αντλούνται αυτεπάγγελτα άμεσα.

Η πιστοποίηση των κριτηρίων διαμονής γίνεται με δημόσια έγγραφα και ιδίως:

α) Βεβαίωση φοίτησης από σχολείο πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας, μεταδευτεροβάθμιας, τεχνικής ή επαγγελματικής εκπαίδευσης ή από ίδρυμα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

β) Βεβαίωση καταβολής ασφαλιστικών εισφορών (ένσημα) της ημεδαπής

γ) Βεβαίωση εκπλήρωσης της στρατιωτικής θητείας για όσο διάστημα διαρκεί αυτή

Δεν απαιτείται υποβολή φορολογικής δήλωσης εφόσον ο εκλογέας:

• δεν έχει συμπληρώσει τα τριάντα έτη (30) ζωής και
• έχει υποβάλει φορολογική δήλωση συγγενείς α’ βαθμού κατά το τρέχον ή το προηγούμενο φορολογικό έτος.

Διευκρινιστικές Ερωτήσεις και Απαντήσεις

Ερ.: Αν κάποιος που διαμένει στο εξωτερικό δεν υποβάλει αίτηση ή δεν πληροί τα κριτήρια, τότε δεν θα έχει δικαίωμα ψήφου;

Απ.: Ασφαλώς και θα μπορεί να ψηφίζει. Ο εκλογέας μπορεί να ασκήσει κανονικά το εκλογικό του δικαίωμα στην Ελλάδα στο εκλογικό τμήμα στο οποίο είναι εγγεγραμμένος.

Ερ.: Ήταν απαραίτητοι όλοι αυτοί οι περιορισμοί;

Απ.: Το Σύνταγμα όπως ισχύει από το 2001, απαιτεί 200 ψήφους για να εφαρμοστεί η συγκεκριμένη διευκόλυνση. Αν δεν συγκεντρωθούν, ο νόμος δεν μπορεί να ψηφιστεί από τη Βουλή και δεν θα μπορεί κανένας εκλογέας που ζει στο εξωτερικό να ψηφίσει από τον τόπο διαμονής του. Η ΝΔ διαθέτει 158 βουλευτές, ενώ και τα υπόλοιπα κόμματα που ήταν κοντά στις προτάσεις της δεν συγκέντρωναν την απαραίτητη πλειοψηφία. Ως εκ τούτου, χρειάστηκε στα πλαίσια του διαλόγου μεταξύ των κομμάτων να γίνουν υποχωρήσεις. Αποτέλεσμα αυτής της συμφωνίας είναι το σχέδιο νόμου το οποίο συζητείται στη Βουλή.

Ερ.: Δεν μπορεί να γίνει στο μέλλον καμία βελτίωση;

Απ.: Η ψήφισή του είναι ένα σημαντικό βήμα. Αισιοδοξούμε ότι μετά την πρώτη εφαρμογή του και με βάση πραγματικά δεδομένα, η επόμενη Βουλή θα μπορεί να τροποποιήσει το νομοσχέδιο, αίροντας κάποιους από τους περιορισμούς για την εγγραφή στους ειδικούς καταλόγους του εξωτερικού.

Ερ.: Γιατί δεν μπορούν να ψηφίσουν για την εκλογική τους περιφέρεια; Και ψηφίζουν μόνο για το ψηφοδέλτιο Επικρατείας;

Απ.: Πρακτικά αυτό μπορούσε να γίνει μόνο με χρήση επιστολικής ψήφου – όπως άλλωστε προέβλεπε η αρχική πρόταση της κυβέρνησης. Σε διαφορετική περίπτωση έπρεπε να στηθούν 59 κάλπες -όσες είναι οι εκλογικές περιφέρειες- σε κάθε εκλογική κέντρο.

Ερ.: Με την αυτοπρόσωπη παρουσία στα εκλογικά τμήματα, πώς θα διευκολυνθεί κάποιος που μένει μακριά από ένα προξενείο;

Απ.: Εκτός από προξενεία θα χρησιμοποιηθούν και άλλοι χώροι, συμπεριλαμβανομένων και δημόσιων χώρων της χώρα που ζουν οι εκλογείς. Για να δημιουργηθεί ένα εκλογικό τμήμα είναι απαραίτητη η ύπαρξη 40 εκλογέων. Ο αριθμός αυτός και διευκολύνει τη δημιουργία πολλών εκλογικών κέντρων αλλά και εξασφαλίζει τη μυστικότητα της ψήφου.