Η νέα δομή διακυβέρνησης

Χρόνος ανάγνωσης: 1 λεπτό

Του  Γιάννη  Κοτόφωλου*

Το 2018 θα είναι αναμφίβολα το έτος ανασύνταξης των δυνάμεων της Ευρώπης, στη βάση ενός διαλόγου που αποβλέπει στην αναβάθμιση και την ολοκλήρωση της πολιτικής και οικονομικής της ενοποίησης. Η Ευρώπη αποτελεί σήμερα μία νομισματική ομοσπονδία, αλλά δημοσιονομικά δεν είναι τίποτε περισσότερο από μία χαλαρή συνομοσπονδία.

Υπάρχει, δηλαδή, μία βασική αναντιστοιχία στη δομή του ευρωπαϊκού οικοδομήματος,  η οποία θα πρέπει οπωσδήποτε να διορθωθεί, κατά κοινή πλέον συνείδηση και ομολογία. Όχι μόνο για να μην διακινδυνέψει πάλι τέτοιου είδους μεγάλες κρίσεις η Ευρώπη (αποτέλεσμα του ημιτελούς οικοδομήματος), αλλά και για να μπορέσει να δημιουργήσει τους μηχανισμούς που θα διαχέουν πόρους και θα αξιοποιούν το λιμνάζον πλεόνασμα του Βορρά προς τον διψασμένο και αδύναμοΝότο. Για επενδύσεις μόνο, όχι για ελλείμματα,  για ανταγωνιστικότητα και οικονομική ανάπτυξη,από όπου θα κερδίζει ο Βορράς θα κερδίζει και ο Νότος.

Η οικονομική ενοποίηση, η  οποία είναι ένα από τα θεμελιώδη κομμάτια για το μέλλον της Ευρώπης μαζί με την κοινή εξωτερική πολιτική και την ενιαία πολιτική άμυνας, θα προκαλέσει αλυσιδωτές και πολύ σημαντικές αλλαγές στην ίδια τη δομή διακυβέρνησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης και κατά κύριο λόγο της Ζώνης του ευρώ.

Υπό αυτό το πρίσμα εκπονήθηκαν και το πρώτο σχέδιο του Εμανουέλ Μακρόν και το δεύτερο του Ζαν Κλοντ Γιούνκερ,  για τα επόμενα καθοριστικά βήματα της ενοποίησης. Το σχέδιο του Μακρόν έχει έναν περισσότερο οραματικό χαρακτήρα (και δικαίως), είναι πιο μακρόπνοης εφαρμογής, του Γιούνκερ είναι περισσότερο διαχειριστικό και άρα πιο άμεσο.

Σημασία ωστόσο έχει ότι προτρέπουν και οι δύο προτάσεις- προοπτικής, σε αλλαγές πολιτικά κρίσιμες όπως είναι η αύξηση και οι νέοι πόροι του προϋπολογισμού, ο κοινός υπουργός Οικονομικών του ευρωκ.ο.κ. Πράγματι, ενοποίηση οικονομική δεν μπορεί να υπάρξει με διαφορετικό τρόπο.

Ευρώπη ενωμένη δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς ένα ισχυρό υπερεθνικό κέντρο εξουσίας για την οικονομία. Ευρώπη δεν είναι μόνο οι κοινοί κανόνες, δεν είναι η κοινή εποπτεία, η ενιαία μόνο νομοθεσία κ.λ.π., είναι  ταυτόχρονα η κοινή πολιτική για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας στο παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον, για την αναδιάρθρωση και  την ανάπτυξητων οικονομιών, την ανάδειξη της επιχειρηματικότητας, τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας,πράγματα απαραίτητα για τηνκοινωνική ισορροπία και τηνπολιτική σταθερότητα.

Το 2018 θα είναι έτος του μεγάλου ευρωπαικού διαλόγου, ο κύκλος έχει ανοίξει ήδη μετά τις από τις γαλλικές εκλογές το 2017. Με τη σημερινή δομή διακυβέρνησης και τα παλαιά ανίσχυρα εργαλεία, η Ευρώπη δεν μπορεί να πάει μακριά. Αυτότο έχει καταλάβει απόλυτα και η καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ, η οποία από πέρυσι έχει σηματοδοτήσει μία  στροφή στην πολιτική της. Μετά τον σχηματισμό κυβέρνησης στη Γερμανία είναι βέβαιο ότι οι συζητήσεις θα επιταχυνθούν. Το επιβάλουν οι ανάγκες τις οποίες δημιουργούν για την επιβίωση της Ευρώπης οι διεθνείς γεωπολιτικές εξελίξεις.

Η Ευρώπη χρειάζεται όχι μόνο έναν μεγάλο κοινό προϋπολογισμό και έναν ισχυρό υπουργό Οικονομίας που θα παίρνει αποφάσεις με βάση τα υπερεθνικά συμφέροντα στη Ζώνη του ευρώ, αλλά και έναν κοινό ευρωπαϊκό στρατό, κοινή αμυντική βιομηχανία…

Αλλά δεν είναι αυτά του παρόντος, είναι η οικονομία. Στο υπάρχον οικοδόμημα, τη σημερινή δομή, ο προϋπολογισμός παίζει πολύ μικρό ρόλο. Αυτό δεν μπορεί να συνεχιστεί εάν επιδιώκουμε την ανάπτυξη και μάλιστα σε ένα ισορροπημένο επίπεδο μεταξύ των χωρών – μελών.

Ο προϋπολογισμός είναι καθοριστικός μοχλός. Δεν μπορείς να μην έχεις ένα ενιαίο κέντρο εξουσίας, ένα υπουργείο, το οποίο θα αποφασίζει και θα κατευθύνει τις δαπάνες του προϋπολογισμού, θα διαχειρίζεται τα φορολογικά έσοδα, τις πηγές τους. Πως θα διαμορφώσεις ενιαία δημοσιονομική αντίληψη και πολιτική, ενιαίους δρόμους ανάπτυξης ; Είναι οι πρώτες στοιχειώδεις αλλαγές στη δομή για την οικονομία. Είναι σαν να μιλάμε για την τραπεζική ένωση, χωρίς την ύπαρξη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας,  είναι παράλογο !

*O Γιάννης Κοτόφωλος είναι δημοσιογράφος στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ με καταγωγή από την Δωρίδα