Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΤΟΥ ΤΡΑΜΠ ΚΑΤΑ ΕΥΡΩΠΗΣ ΚΑΙ ΚΙΝΑΣ

Η ανατροπή που επιφέρει η εκλογή του Τράμπ στις ΗΠΑ, θα αποδειχθεί κατά τα φαινόμενα μεγάλη πολύ, τόσο στον γεω-πολιτικό συσχετισμό των δυνάμεων, όσο όμως και στο γεω- οικονομικό επίπεδο.

Το σημαντικότερο είναι ότι η περίοδος αυτή και όλα όσα επωάζονται με την αλλαγή της στρατηγικής των Ηνωμένων Πολιτειών, τον απομονωτισμό και το σπάσιμο της άλλοτε κραταιάς Δύσης στα δύο, θα ενισχύσουν νέες περιφερειακές δυνάμεις που καραδοκούν και θα πιέσουν άγρια ίσως την ευάλωτη Ευρώπη.

Αυτό έχει δύο πλευρές ανάγνωσης. Η μία λέει ότι η Ευρώπη μπορεί και να διαλυθεί ως ενιαία οντότητα, εξαιτίας της πολεμικής που αρχίζει να της εξασκεί η Αμερική και η άλλη ότι Ευρώπη έτσι θα αναγκαστεί να πυκνώσει και να επιταχύνει τις πολιτικές ενοποίησης, κοινώς να ωριμάσει.

Υπάρχουν δύο – τρία βασικά πράγματα στις διεθνείς εξελίξεις σήμερα, τα οποία είναι λογικό να απασχολούν, να ανησυχούν και να επιτείνουν αβεβαιότητες στο ευρωπαικό περιβάλλον.

Το πρώτο είναι ότι η αντίληψη περιορισμών του διεθνούς εμπορίου και η επιστροφή σε έναν οικονομικό εθνικισμό εκ μέρους των Ηνωμένων Πολιτειών, θα μειώσει τη στάθμη του παραγόμενου πλούτου και θα μεταβάλει τις ισορροπίες στο γεω-οικονομικό επίπεδο.

Λογικά, με την πολιτική αυτή που – τόσο κραυγαλέα – εκφράζει ο Τράμπ, θα μειωθούν οι επενδύσεις σε διεθνές επίπεδο, δηλαδή οι δουλειές και τα εισοδήματα εκτός των αμερικανικών συνόρων. Είναι ένα ξήλωμα της ωφέλιμης πλευράς της παγκοσμιοποίησης, το οποίο επιχειρούν τώρα οι ΗΠΑ, αναδεικνύοντας σε άμεση προτεραιότητα τη σύγκρουση με την Κίνα.

Όσο η παγκοσμιοποίηση δούλευε υπέρ των συμφερόντων της Αμερικής ήταν ευλογία, τώρα που η Κίνα είναι κοντά να πάρει το πάνω χέρι η παγκοσμιοποίηση έγινε… κατάρα.

Ένα κρίσιμο πεδίο της αναμέτρησης των δύο υπερδυνάμεων θα είναι ο οικονομικός χώρος της Ευρώπης, τον οποίο η πολιτική Τράμπ θέλει αδύναμο και πολυκερματισμένο, για να εξασθενήσει η επιρροή της Γερμανίας, η οποία παρεπιπτόντως έχει συνάψει μεγάλες εμπορικές συμφωνίες με την Κίνα.

Το δεύτερο πράγμα που αλλάζει τις ισορροπίες στο γεω-πολιτικό πλέον επίπεδο που συζητάμε, είναι το όφελος που προκύπτει για τη Ρωσία, από μια εξασθενημένη και ενεργειακά εξαρτημένη Ευρώπη.

Η Ρωσία είναι τώρα ο προνομιακός συμπαίκτης του Τράμπ και μία περιφερειακή δύναμη που ενισχύεται σοβαρά από τη νέα αμερικανική πολιτική, εις βάρος της ενιαίας Ευρώπης.

Τυχόν ανάδειξη της Λεπέν στην προεδρία της Γαλλίας το Μάιο, θα επιδράσει καταλυτικά στη διάλυση της σημερινής Ευρώπης και του ευρώ και γι αυτό ποντάρουν τόσο πολύ επάνω της ο Τράμπ και ο Πούτιν.

Όλα αυτά δημιουργούν μία τρομακτική αναστάτωση και πολλές αγωνίες για το αύριο. Το παλαιό μοντέλο πολιορκείται και καταρρέει. Στο πλαίσιο αυτό η Ευρώπη πρέπει να διαμορφώσει τι θα κάνει και πώς θα ληφθούν αποφάσεις γενναίες. Αλλά δεν είναι καθόλου εύκολο.

Το τρίτο θέμα είναι ακριβώς αυτό, ότι δεν υπάρχει στην Ευρώπη συνοχή και ένα ισχυρό κεντρικό σύστημα που θα μπορεί να πάρει άμεσα τις απαιτούμενες ιστορικές αποφάσεις.

Την ώρα που αποδομούνται διεθνώς, θεσμοί, κανόνες και παραδοσιακές σχέσεις, πολιτικές, οικονομικές και αμυντικές, η Ευρώπη παραμένει ακόμη ένα δοκιμαζόμενο σκληρά και ημιτελές οικοδόμημα.
*Ο Γιάννης Κοτόφωλος είναι δημοσιογράφος στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ με καταγωγή από την Δωρίδα