Η ΚΡΙΣΗ ΤΟΥ ΕΘΝΟΥΣ – ΚΡΑΤΟΥΣ, ΤΟ ΑΙΤΗΜΑ ΤΗΣ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΣ

Του Γιάννη Κοτόφωλου *

Η Ευρώπη δεν μπορεί να αντιμετωπίσει το μεταναστευτικό πρόβλημα, εάν δεν επιλύσει πρώτα το μείζον πρόβλημα της οικονομικής κρίσης.

Εάν δηλαδή δεν δημιουργήσει συνθήκες βιώσιμης ανάπτυξης για τα επόμενα δεκαπέντε χρόνια, εξέλιξη που είναι απαραίτητη για την ισορροπία των κοινωνιών μετά από οκτώ χρόνια λιτότητας και ανεργίας, αλλά και βασική προϋπόθεση για την σωστή απορρόφηση του ξένου ανθρώπινου δυναμικού που έχει ανάγκη η γερασμένη Ευρώπη.

Όμως, για να συμβούν όλα αυτά, η Ευρώπη θα πρέπει να αποκτήσει ένα ισχυρό πολιτικό κέντρο. Η Ευρώπη θα πρέπει να αποκτήσει ένα «αφεντικό» υπερεθνικού διαμετρήματος. Θα πρέπει να αναβαθμιστεί σε μία μορφή Ομοσπονδίας, δεν υπάρχει άλλος δρόμος. Διαφορετικά θα διαλυθεί…

Μετά από οκτώ χρόνια βαριάς οικονομικής ταλαιπωρίας και αναπαραγωγής των αδιεξόδων, την εβδομάδα αυτή κτύπησαν τον πολιτικό συναγερμό ο Ιταλός Ματέο Ρέντσι και οι υπουργοί Εξωτερικών των έξη ιδρυτικών χωρών της ΕΟΚ που συναντήθηκαν στη Ρώμη. Μίλησαν για την άμεση ανάγκη να επιταχύνει η Ευρώπη την οικονομική ενοποίηση, να αναδειχθεί στο πλαίσιο αυτό ένας υπουργός Οικονομικών με γερές αρμοδιότητες και να προχωρήσει η πολιτική ένωση.

Χωρίς την πολιτική ένωση, δεν υπάρχει καμία τύχη στο σημερινό νέο οικονομικό και γεωπολιτικό περιβάλλον για τις χώρες της Γηραιάς Ηπείρου. Θα τις τσακίσουν ολότελα η οικονομική και η μεταναστευτική κρίση. Θα γκρεμιστούν οι θεσμοί, θα παρακμάσουν οι δημοκρατικές διαδικασίες. Το πιο επικίνδυνο είναι το ημιτελές. Θα γίνουν χώρες έρμαια μιας βαριάς οικονομικής υποβάθμισης και της τρομοκρατίας.

Ο Ρέντσι ευχήθηκε ο επόμενος πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ενωσης να είναι εκλεγμένος απ ευθείας από τους πολίτες της Ευρώπης στο πλαίσιο μίας μορφής Ομοσπονδίας. Πράγματι, αυτή είναι η λύση, με μία συμπυκνωμένη έκφραση. Η πολιτική ένωση, η Ομοσπονδία. Οι αποφάσεις που απαιτούνται είναι μεγάλες και αναγκαστικά είναι υπερεθνικές, γιατί μιλάμε για πανευρωπαϊκά στρατηγικά προβλήματα.

Μπορεί ένα έθνος -κράτος, να αντιμετωπίσει μόνο του σήμερα την άγρια κρίση και τις διεθνείς αγορές ; Όχι βέβαια.

Μπορεί να ανταπεξέλθει μόνο του ένα έθνος – κράτος στα ογκώδη μεταναστευτικά κύματα και την ασφάλεια των πολιτών ; Όχι βέβαια.

Μπορεί να ανταποκριθεί μόνο του απέναντι σε απειλητικές συνοριακές επιθέσεις ; Όχι βέβαια.

Μπορεί να διαχειριστεί μόνο του τις νέες ενεργειακές προκλήσεις και την απόλυτη αλληλεξάρτηση των οικονομιών ; Όχι βέβαια.

Μπορεί να καταπολεμήσει μόνο του την τρομοκρατία ; Όχι βέβαια.

Μπορεί να επιλύσει μόνο του το πρόβλημα των οδυνηρών επιπτώσεων από την καταστροφή του περιβάλλοντος ; Όχι βέβαια.

Τα κράτη, ως δυνάμεις μεμονωμένες λοιπόν, δεν έχουν καμία τύχη σήμερα. Με άλλα λόγια, η πιο βαθειά κρίση είναι αυτή που περνάνε σήμερα τα έθνη – κράτη, τα οποία μεταλλάσσονται ή πρέπει αναγκαστικά να μετεξελιχθούν σε ευρύτερους πολιτειακούς σχηματισμούς, προκειμένου να επιβιώσουν.

Αυτή η θεμελιώδης ιστορική αλλαγή είναι που κυοφορείται, επώδυνα, και πρέπει να ολοκληρωθεί οπωσδήποτε. Με τα έθνη – κράτη της Γηραιάς Ηπείρου σε πορεία επαπειλούμενης κατάρρευσης, υπό από το βάρος της ανικανότητας των εθνικών πολιτικών ηγετών να πάρουν μεγάλες ιστορικές αποφάσεις, πανευρωπαικού διαμετρήματος και ομοσπονδιακής διαχείρισης, δεν υπάρχει διαφορετικά καμία τύχη. Η Ομοσπονδία είναι επιβεβλημένη. Μία κατακερματισμένη Ευρώπη δεν μπορεί να επιζήσει επί μακρόν, είναι μαθηματικά βέβαιο.

* Ο Γιάννης Κοτόφωλος είναι δημοσιογράφος στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, με καταγωγή από την Δωρίδα