Η Ευρώπη a la carte

Στην
Ευρώπη υπάρχουν τρείς τουλάχιστον
μύθοι, τους οποίους αναπαράγουν οι
εθνικές πολιτικές ηγεσίες με βάση τη
συγκυρία, αλλά στο ίδιο μήκος κύματος
κινούνται και οι εκπρόσωποι των
υπερεθνικών ευρωπαικών θεσμών. Η Ευρώπη
a la carte,
αφού άλλοτε αυτή φταίει για όλα και
άλλοτε αυτή οφείλει να μας τα λύσει όλα!

Ένας
μύθος που διαπερνά τα πολιτικά πράγματα
της Ευρωπαικής Ενωσης είναι ο περίφημος
κοινοτικός προϋπολογισμός, στον οποίο
πάρα πολλές φορές εναποθέτονται ελπίδες
που δεν μπορεί να καλύψει ούτε κατά
διάνοια.

Χαρακτηριστικό
είναι ότι ο προϋπολογισμός αντιστοιχεί
μόλις στο 1% του συνολικού εθνικού
εισοδήματος όλων των χωρών μελών της
Ευρωπαικής Ενωσης, ποσοστό και μέγεθος
πάρα πολύ ισχνό για μία ενότητα κρατών
σχεδόν 500 εκατομμυρίων πολιτών.

Έτσι,
ο προυπολογισμός, που δεν έχει αυξηθεί
καθόλου μέσα στα τελευταία έξη χρόνια
της κρίσης (ούτε τις τελευταίες δύο
δεκαετίες), δεν μπορεί να λειτουργήσει
ως βασικό αναδιανεμητικό εργαλείο
οικονομικών πόρων, ούτε σε καμία περίπτωση
μπορεί να αποτελέσει μοχλό για την
ανάπτυξη των ευρωπαικών οικονομιών,
μέσω της ενίσχυσης των δαπανών για
επενδύσεις σε υποδομές, τεχνολογία,
έρευνα κ.λ.π.

Όλα
όσα γίνονται από τα κοινοτικά ταμεία
είναι μικρής ουσιαστικά επίδρασης, που
δεν μπορούν να μεταβάλουν τις οικονομικές
εξελίξεις στις ασθενέστερες οικονομίες,
όπως η κρίση κανονικά θα επέβαλε.

Ένας
δεύτερος μύθος είναι οι διακηρύξεις
που γίνονται περί εθνικής κυριαρχίας
και ανεξαρτησίας, όταν οι εθνικές ηγεσίες
στριμώχνονται καμιά φορά και δημαγωγούν.

Βεβαίως,
όπως προαναφέραμε, τα ευρωπαικά κέντρα
αποφάσεων δεν έχουν τη δύναμη να
υποστηρίξουν με ικανοποιητικά χρήματα
μία πολιτική σταθεροποίησης και κυρίως
ανάπτυξης (πολύ κακώς αλλά αυτό συμβαίνει)
των εταίρων της Ενωσης, πλην όμως αυτό
δεν σημαίνει ότι τα εθνικά κράτη δεν
έχουν εκχωρήσει μέρος της εθνικής τους
κυριαρχίας στις Βρυξέλλες ή την
Φρανκφούρτη, από τη στιγμή που ανήκουν
στην Ευρωζώνη και έχουν καθιερώσει το
ενιαίο νόμισμα.

Εκ
των πραγμάτων αυτό σημαίνει κοινούς
κανόνες, ενιαία συναλλαγματική και
νομισματική πολιτική τουλάχιστον. Αρα,
η συμμετοχή στο ευρωπαικό νόμισμα
προϋπέθετε και προϋποθέτει εκχώρηση
εθνικών εξουσιών, σε ένα ενιαίο υπερεθνικό
κέντρο που χαράζει τις πολιτικές αυτές
με βάση υποτίθεται τα πανευρωπαικά
συμφέροντα.

 

Ούτε φυσικά και η δημοσιονομική
πολιτική της κάθε χώρας – μέλους του
ευρώ μπορεί να είναι ανεξάρτητη, από τη
στιγμή που τα ελλείμματα π.χ. ενός εταίρου
αντανακλούν άμεσα στη σταθερότητα και
την ισχύ του ενιαίου νομίσματος.

Όταν
μιλάμε, επίσης, για μεγαλύτερη εμβάθυνση
της οικονομικής ένωσης της Ευρώπης, να
γνωρίζουμε ότι αυτό σημαίνει περαιτέρω
μεταβίβαση εθνικής κυριαρχίας στα
υπερεθνικά όργανα αποφάσεων.

Ενας
ακόμη μύθος είναι η αλληλεγγύη μεταξύ
των Ευρωπαίων εταίρων, την οποία και
αυτήν η τρέχουσα κρίση τραυμάτισε
βαριά.

Η
αλληλεγγύη μεταξύ των μελών-κρατών δεν
αποτελεί μόνο μία αυτονόητη πολιτική
έννοια σε μία οικονομική κοινότητα
αμοιβαίων συμφερόντων.

Αποτελεί
ταυτόχρονα και υποχρέωση για τη συνοχή
και τη γόνιμη λειτουργία ενός ενιαίου
οικονομικού οικοδομήματος, αφού τα
εθνικά κράτη, όπως διευκρινίσαμε, δεν
διαθέτουν την εξουσία να υποτιμήσουν
π.χ. το νόμισμά τους ή να τυπώσουν χρήματα
εάν είναι απαραίτητο. 

*Ο
Γιάννης Κοτόφωλος είναι δημοσιογράφος
στη ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, με καταγωγή από την
Δωρίδα