ΚΡΙΣΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗΣ ΤΟ ΜΕΙΖΟΝ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ

Όπως
η κρίση στην Ελλάδα, που επί χρόνια τώρα
γονατίζει τον τόπο, είναι ουσιαστικά
κρίση ενός πολιτικού – κοινωνικού
συστήματος και λιγότερο κρίση οικονομική
(ως αιτία των πραγμάτων), έτσι και στην
Ευρώπη η κρίση σήμερα είναι πρωτίστως
πολιτική και λιγότερο όλα τα υπόλοιπα.

Αυτό
επιβεβαιώνουν τα γεγονότα και μάλιστα
με δραματικό τρόπο, τόσο όσον αφορά στις
εγχώριες πολιτικές εξελίξεις, όσο όμως
και όσον αφορά στα τεκταινόμενα στην
Γηραιά Ηπειρο και τα πολιτικά κέντρα
των ευρωπαικών αποφάσεων. Η παντελής
έλλειψη συνεννόησης και συνεργασίας,
για παράδειγμα, αποτελεί ένα πρώτο πολύ
χαρακτηριστικό στοιχείο.

Η
κρίση στην Ευρώπη, πράγματι, είναι βαθειά
πολιτική. Το γεγονός και μόνο ότι έξη
χρόνια τώρα, μετά από το ξέσπασμα της
οικονομικής κρίσης, η Ευρώπη δεν μπορεί
να βρεί διέξοδο και άμεση προοπτική για
την ανάκαμψη, αποδεικνύει του λόγου το
αληθές.

Οι
επενδύσεις περιορίζονται, οι δουλειές
μειώνονται, οι οικονομικές αξίες
υποβαθμίζονται (ειδικά στο Νότο) και η
ανεργία αυξάνεται.

Η
Ευρώπη βρίσκεται σε μία κρίση βαθειά
και πολυεπίπεδη. Σε κρίση αντιπροσώπευσης
μεταξύ των Ευρωπαίων πολιτών και των
πολιτικών ηγεσιών τους, σε κρίση των
παραδοσιακών κομμάτων και αντιλήψεων
από τη μία και των νέων αναγκών που
επιβάλει η παγκοσμιοποίηση από την
άλλη, σε κρίση μεταξύ των εθνικών κρατών
ή των εθνικών σκοπιμοτήτων των κομμάτων
και των υπερεθνικού χαρακτήρα αποφάσεων
που επιβάλει η ενοποίηση και το ενιαίο
νόμισμα, καθώς επίσης και σε κρίση
κατανόησης και συνεργασίας μεταξύ των
ίδιων των μελών – εταίρων εντός της
νομισματικής ένωσης.

Η
διαιώνιση της αντίθεσης, για παράδειγμα,
μεταξύ των χωρών δανειστών και των χωρών
οφειλετών ή η διάλυση του άλλοτε
εξισορροπητικού γαλλο – γερμανικού
άξονα, αποτελούν εξαιρετικά χαρακτηριστικές
περιπτώσεις του πολιτικού προβλήματος
που συζητάμε.

Η
έλλειψη ουσιαστικής πολιτικής συνεργασίας
μεταξύ των κρατών – μελών, με βάση τα
πανευρωπαικά κοινά συμφέροντα,
αναδεικνύεται σήμερα στο κορυφαίο ίσως
των ζητημάτων για την περαιτέρω εξέλιξη
και την προοπτική της Ευρώπης.

Η
Γερμανία, η οποία είναι η μεγαλύτερη
όλων των εταίρων χώρα και η ισχυρότερη
μεταξύ των ευρωπαικών οικονομιών,
λειτουργεί αναμφίβολα ως κακός και όχι
ως καλός ηγεμόνας.

Προτάσσει
και εν πολλοίς επιβάλει πολιτικές που
εξυπηρετούν πρόσκαιρα τα στενά εθνικά
της συμφέροντα, υποβαθμίζοντας τα
συμφέροντα των υπολοίπων μελών – χωρών,
σε μία εντελώς αλληλοεξαρτώμενη και
αλληλοεπηρεαζόμενη Ευρώπη, ως κοινότητα
και οικονομία.

Αυτή
η λογική περισσότερο απορρυθμίζει και
απομακρύνει την ανάκαμψη και λιγότερο
εμβαθύνει την πολιτική της ενοποίησης
και της ευρωπαικής συνοχής. Συνιστά μία
μεγάλη απειλή.

Σε
κάθε περίπτωση, μία πανευρωπαική ανοικτή
οικονομία, με ενιαίο νόμισμα, δεν μπορεί
να αναπτυχθεί από πολιτικά συστήματα
που σκέφτονται και ενεργούν με αποκλειστικά
εθνικούς σκοπούς ή σκοπιμότητες.

Αυτό
αποτελεί βασική ατέλεια της νομισματικής
ένωσης, όπως έως τώρα έχει δομηθεί, αλλά
και τρομακτική ανικανότητα των πολιτικών
συστημάτων της Ευρώπης να το ξεπεράσουν.

Αυτό
πληρώνουμε έξη χρόνια τώρα. Μεγάλες
πολιτικές αδυναμίες. Μία βαθειά πολιτική
κρίση, μία κρίση στρατηγικής συνείδησης.
Είτε μιλάμε για τις ηγεσίες των κρατών
– μελών είτε για τις ηγεσίες των πολιτικών
κομμάτων της Ευρώπης.

* Ο
Γιάννης Κοτόφωλος είναι δημοσιογράφος
στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, με καταγωγή από την
Δωρίδα