Η Ευρώπη σε πολιτική αστάθεια

 Σε
φάση πολιτικής αστάθειας έχει εισέλθει όπως φαίνεται η Ευρώπη, καθώς μήνα με
τον μήνα αυξάνονται τα προβλήματα και οι αβεβαιότητες γύρω από την ανάκαμψη των
ευρωπαϊκών οικονομιών, αλλά και την προοπτική συνοχής και ασφάλειας της
Ευρωζώνης.

Είναι
φανερό ότι ένα κύμα αγωνίας για τις εξελίξεις, ιδίως όσον αφορά τις χώρες του
Νότου, σκιάζει πλέον την πορεία της Ευρώπης.

Ποιοι
είναι τελικά οι κανόνες της νέας Ευρώπης και τι μπορεί να επιφυλάσσει το αύριο,
για χώρες και πολίτες;

Ποιο
πρόβλημα μπορεί να «σκάσει» πρώτο και τι επιπτώσεις μπορεί να έχει αυτό στους
υπόλοιπους εταίρους; Αβεβαιότητες πολλές, που συσσωρεύονται και δημιουργούν
πλέον μία πολύ σοβαρή απειλή.

Πρώτη αβεβαιότητα, κατά
την τρέχουσα περίοδο, αποτελεί η πολιτική ανακατάταξη που σημειώνεται στην
Ιταλία. Η Ιταλία δεν είναι ένας απλός εταίρος, αλλά μία μεγάλη αγορά και ένας
μείζον παίκτης στον πυρήνα του ενιαίου ευρωπαϊκού συστήματος. Ποιες πολιτικές
κατευθύνσεις θα ακολουθήσει; Ποιες θέσεις θα πάρει σε θέματα κρίσιμα εντός και
εκτός των εθνικών της συνόρων; Ποιοί θα ομιλούν με ποιούς, αύριο, μεταξύ
Βερολίνου, Βρυξελλών και Ρώμης; Η ανησυχία είναι μεγάλη. Οι εξελίξεις στη
Ιταλία μπορεί να επιτείνουν την κρίση π.χ. εκτίναξη επιτοκίων και να ασκήσουν
πιέσεις σημαντικές και σε άλλες εύθραυστες οικονομίες όπως η Ισπανία ή ακόμη
και η Γαλλία.

Δεύτερη αβεβαιότητα – και
μάλιστα δυνάμει κολοσσιαία – συνιστά η μεγάλη ρωγμή την οποία άνοιξαν το
Βερολίνο και οι Βρυξέλλες, για τους καταθέτες των τραπεζών και για το ίδιο,
φυσικά, το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα. Τι σημαίνει τώρα ότι το Βερολίνο ή εν
πάση περιπτώσει οι Βρυξέλλες επιθυμούν ο χρηματοπιστωτικός τομέας να είναι
μικρότερος από πριν, σε αρκετές περιπτώσεις χωρών μελών να συρρικνωθεί; Ποιος
το αποφασίζει αυτό και με βάση ποια κριτήρια; Που οδηγούν τέτοιου τύπου
ακρωτηριασμοί, εάν όχι στην περιστολή του ΑΕΠ της μίας ή της άλλης χώρας;  Η πολιτική αυτή έχει προκαλέσει ήδη τεράστια
αστάθεια και δυναμιτίζει την προοπτική της ανάπτυξης των οικονομιών.

Τρίτη αβεβαιότητα
αποτελεί η ραγδαία αύξηση της ανεργίας και η συνεχής μείωση του αριθμού των
μικρομεσαίων επιχειρήσεων, οι οποίες συγκροτούν τον βασικό παραγωγικό μηχανισμό
των οικονομιών της Ευρώπης, ιδίως του Νότου. Τα τελευταία χρόνια έκλεισαν,
εξαιτίας της λιτότητας που επέβαλε ο Βορράς,  εκατομμύρια μικρομεσαίες επιχειρήσεις… Αυτό
στέρησε από την κοινοτική αγορά ευελιξία και καινοτομία. Κυρίως, όμως, προκάλεσε
μία εφιαλτική μείωση των θέσεων απασχόλησης, με ότι αυτό συνεπάγεται  σε οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο.  

Τέταρτη αβεβαιότητα, η
οποία επιτείνει τις ανησυχίες, την πολιτική και οικονομική αστάθεια στην
Ευρωζώνη, αποτελεί η άνοδος του ευρωσκεπτισμού, του εθνικισμού και του λαϊκισμού.
Ρεύματα που κερδίζουν συνεχώς έδαφος στις χώρες της Γηραιάς Ηπείρου και με ταχύτητα
δυστυχώς μεγάλη, αφού αναπτύσσονται σε μία Ευρώπη ύφεσης και σύγχυσης μεγάλης,
όπου κάθε προηγούμενο τρίμηνο ήταν και καλύτερο για τους πολίτες, όπου οι
κανόνες που μπορεί να ίσχυαν χθες καταπατούνται αύριο, αυθαίρετα και βάναυσα
για την συντριπτική πλειοψηφία των Ευρωπαίων πολιτών.

 * Ο Γιάννης Κοτόφωλος
είναι δημοσιογράφος στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, με καταγωγή από την Δωρίδα.