Οι… ιταλο-γερμανικές εκλογές

Συνηθίζουμε
να λέμε ότι τα πράγματα στην Ευρώπη μπορεί να αλλάξουν μετά από τις γερμανικές
εκλογές του Σεπτεμβρίου και περιμένουμε όλοι με αγωνία τα εκλογικά αποτελέσματα
της επόμενης Κυριακής στην Ιταλία, που μπορεί να μεταβάλουν ισορροπίες
εύθραυστες και να προκαλέσουν αναταράξεις στην ζώνη του ευρώ.

Αυτές οι
διαπιστώσεις σημαίνουν πρώτον ότι η πολιτική αρχίζει να επανακτά αυτό που της
ανήκει, παραμερίζοντας τη μονομερή και αντιδημοκρατική δύναμη των αγορών (και
αυτό είναι πολύ θετικό), αλλά, δεύτερον, καταδεικνύουν επίσης ότι η σταθερότητα
στην Ευρώπη και το πώς ακριβώς θα πορευτούν τα κράτη μέλη σηματοδοτώντας το
μέλλον της, είναι ένα θέμα απολύτως ανοικτό! Και τούτο είναι πολύ αρνητικό, εν
μέσω μίας παρατεταμένης ύφεσης.

Τα ερωτήματα
που διατηρούν απειλητικές τις αβεβαιότητες για το μέλλον της ζώνης του ευρώ
παραμένουν πολλά και είναι κρίσιμα : θα εξακολουθήσει η Γερμανία να παίζει το
ρόλο του «κακού ηγεμόνα» ή θα νερώσει το κρασί της προτάσσοντας το γενικότερο
συμφέρον διάσωσης της Ευρώπης;

Θα
αφυπνιστεί η Γαλλία πολιτικά για να επαναλειτουργήσει ο γαλλο-γερμανικός άξονας
ισορροπίας ή θα αφήσει τη Γερμανία να διαμορφώνει μόνη τις τύχες της Ευρώπης;

Θα παραμείνει
η Ευρώπη διχοτομημένη σε κράτη πιστωτές που επιβάλουν τους όρους τους και σε
κράτη οφειλέτες που δανείζονται ακριβά φαλκιδεύοντας το μέλλον τους ή θα
αλλάξει αυτός ο συσχετισμός δυνάμεων, θα επιμεριστούν ευθύνες και κόστη και θα
γίνει παιγνίδι επί ίσοις όροις;

Θα χαλαρώσει
επιτέλους αυτή η αυστηρή λιτότητα; Θα δημιουργηθούν ή όχι προϋποθέσεις
ανάπτυξης για να βγεί ο Νότος από την κρίση, την ύφεση και την ανεργία; Όλα
είναι θέμα του πολιτικού συσχετισμού δυνάμεων…

Η Γαλλία, η
οποία θα μπορούσε να ηγηθεί ενός μετώπου και να υποστηρίξει μία εναλλακτική
πολιτική για την Ευρώπη, πιέζοντας τη Γερμανία, μαζί με την Ιταλία και την
Ισπανία, φαίνεται ότι δεν έχει το κουράγιο να το πράξει.

Ίσως να αισθάνεται και η ίδια αρκετά ευάλωτη,
έχοντας μείνει πίσω από πλευράς δημοσιονομικής σταθερότητας και μεταρρυθμίσεων.

Η Γαλλία
εξακολουθεί να δανείζεται φθηνά, λόγω της στενής της σχέση με τη Γερμανία. Εάν
δημιουργούσε ένα ρήγμα μεταξύ των δύο μεγάλων δυνάμεων, μπορεί η Γαλλία να βρισκόταν
κοντά στην Ιταλία και την Ισπανία από πλευράς όρων δανεισμού. Οι αγορές θα
ξανάπαιρναν το πάνω χέρι. Αυτό δεν είναι δικαιολογία για τους Γάλλους, είναι
μία ένδειξη αδιέξοδου για τους ίδιους και την Ευρώπη.

Η Ιταλία και
η Ισπανία από την άλλη πλευρά, έχουν σοβαρές εγγενείς αδυναμίες, πολιτικές και
οικονομικές. Οι προσεχείς ιταλικές εκλογές μπορεί να επιτείνουν το πολιτικό
πρόβλημα.

Η Ευρώπη
βρίσκεται σε μία παρατεταμένη πλέον πολιτική (και συνεπώς οικονομική)
περιδίνηση και αστάθεια και αυτό που διερωτάται κανείς είναι πώς και ποιος
μπορεί να συνετίσει τη Γερμανία προς την κατεύθυνση μίας «καλοπροαίρετης
ηγεμονίας», για να μην υποστούμε όλοι οι Ευρωπαίοι (και οι Γερμανοί όμως) τους
κινδύνους μίας διάλυσης της ζώνης του ευρώ.

Οι
γερμανικές εκλογές είναι άγνωστο εάν θα σηματοδοτήσουν μία τέτοια αλλαγή. Έτσι
κι αλλιώς, η κοινωνία των πολιτών, το ευρύ κοινό και η επιχειρηματική
κοινότητα, οφείλουν να κινητοποιηθούν.

* Ο Γιάννης Κοτόφωλος
είναι δημοσιογράφος στη ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, με καταγωγή από την Δωρίδα