Μεγάλο βήμα προς Ομοσπονδία

Οι αποφάσεις
που ελήφθησαν προχθές στη σύνοδο Κορυφής 
για την τραπεζική ενοποίηση, συνιστούν ένα τεράστιο πολιτικό βήμα στο
δρόμο για την ομοσπονδιακή Ευρώπη. Ένα σημαντικότατο κομμάτι του πάζλ για την
οικονομική και πολιτική ένωση της ευρωζώνης μπαίνει τώρα στη θέση του.

Κατά τους
περισσότερους σοβαρούς αναλυτές των ευρωπαϊκών εξελίξεων, οι αποφάσεις αυτές
έρχονται να καλύψουν ένα κρίσιμο μέρος του πολιτικού ελλείμματος που κατέστησε
ημιτελή τη νομισματική ένωση, καθώς  ήταν
αδύνατο να λειτουργήσει σωστά και σε βάθος χρόνου η ΟΝΕ,  χωρίς να πατάει στην τραπεζική ένωση.

Το
αποδεικνύει άλλωστε η φοβερή κρίση που ξέσπασε στην ευρωζώνη και εξακολουθεί να
κλυδωνίζει τις οικονομίες της. Αυτό το κενό έρχονται να κλείσουν τώρα οι
αποφάσεις της συνόδου Κορυφής, για να διασφαλιστεί η σταθερότητα του
χρηματοοικονομικού συστήματος και να θωρακιστεί το ευρώ.

Πρόκειται
για μία κίνηση που θα αλλάξει τις ισορροπίες του ευρωσυστήματος. Θα σπάσει τον
φαύλο κύκλο μεταξύ του χρέους των κρατών με το τραπεζικό σύστημα, θα
απελευθερώσει ρευστότητα στην αγορά, θα ενισχύσει την εμπιστοσύνη καταθετών και
επενδυτών στις μεγάλες ευρωπαϊκές τράπεζες, θα ξεπαγώσει ευκολότερα την
διατραπεζική αγορά και θα συμβάλει σταδιακά στην επανάκαμψη των καταθέσεων στις
τραυματισμένες οικονομίες του Νότου, όπως ειδικότερα και στην Ελλάδα.

Αυτά όλα
συνιστούν κολοσσιαίες μεταβολές για μία Ευρώπη που βρίσκεται σε κρίση και
διαμορφώνει τα πολιτικά εργαλεία για να την ξεπεράσει, με γνώμονα την περαιτέρω
ενοποίηση.

Στην τραπεζική ένωση θα ενταχθούν και οι τρείς
μεγάλοι τραπεζικοί όμιλοι της Ελλάδας, δηλαδή η Εθνική – Eurobank, η Alpha Bank και η Τράπεζα Πειραιώς, καθώς
όλοι διαθέτουν ενεργητικό πολύ υψηλότερο από τα 30 δισεκ. ευρώ.

Σε αυτή την
ενιαία – ασφαλή ομπρέλα των ευρωπαϊκών τραπεζών, ας σημειωθεί ότι θα
περιληφθούν όλα τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που έχουν ενεργητικό άνω των 30
δισεκ. ευρώ (οι λεγόμενες συστημικές τράπεζες της ευρωζώνης), οι οποίες είναι
περίπου 200, οι μεγαλύτερες και με διασυνοριακή δραστηριότητα.

Η τραπεζική
ένωση, που θα βρίσκεται σε πλήρη εφαρμογή από τις αρχές του 2014, θα αρχίσει να
οικοδομείται από το 2013 πάνω σε τρείς πυλώνες πολιτικής : πρώτον, την ενιαία
και άμεση εποπτεία των (συγκεκριμένων πάντα) τραπεζών από την Ευρωπαϊκή
Κεντρική Τράπεζα, δεύτερον την δημιουργία ενός ενιαίου Ταμείου που θα σηκώνει
την ανακεφαλαιοποίηση αυτών των τραπεζών, εάν και όπου χρειάζεται και τρίτον,
την διαμόρφωση ενός ενιαίου συστήματος εγγύησης των καταθέσεων.

Με τον πρώτο
πυλώνα ενισχύονται η ασφάλεια, η εμπιστοσύνη και η σταθερότητα του συστήματος,
απέναντι σε οποιαδήποτε ασύμμετρο σοκ.

Με τον
δεύτερο κόβεται ο ομφάλιος λώρος μεταξύ του χρέους των κρατών και των τραπεζών,
δηλαδή η ανακύκλωση του χρέους από την ανακεφαλαιοποίηση μέσω των εθνικών προϋπολογισμών
και έτσι διευκολύνεται και μία βάση προϋποθέσεων για τη δημοσιονομική ενοποίηση
(είναι σαν να πρόκειται και για ευρωομόλογο).

Παράλληλα,
με τη διαδικασία της ένωσης απελευθερώνονται και εξομαλύνονται οι ροές κεφαλαίων
και δανείων στον κεντρικό κορμό του ευρωπαϊκού χρηματοπιστωτικού συστήματος,
πράγμα απολύτως απαραίτητο για την οικονομική ανάκαμψη στην Ευρώπη, με δεδομένο
ότι το μεγαλύτερο μέρος της νομισματικής κυκλοφορίας ρυθμίζεται μέσα από το
τραπεζικό σύστημα και το μικρότερο από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.  

* Ο Γιάννης Κοτόφωλος είναι
δημοσιογράφος στη ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, με καταγωγή από την Δωρίδα