Τι σημαίνει τραπεζική ένωση

Του  Γιάννη 
Κοτόφωλου *

Η τραπεζική
ένωση αποτελεί μία από τις κορυφαίες επιλογές για να ανοίξει η προοπτική της
οικονομικής και της πολιτικής ένωσης της Ευρώπης. Θα αρχίσει να εφαρμόζεται
σταδιακά, επί της ουσίας από το τέλος του επόμενου χρόνου, διότι οι Γερμανοί
που έχουν πάνω από 500 περιφερειακές τράπεζες «στο κόκκινο», δεν εμφανίζονται
ιδιαίτερα πρόθυμοι.

Πρόκειται
όμως για έναν μονόδρομο. Η τραπεζική ένωση της Ευρώπης φιλοδοξεί να αλλάξει
πολλά στις οικονομικές ισορροπίες του ευρω-συστήματος. Από την αποσύνδεση του
χρέους μεταξύ κρατών και τραπεζών μέχρι την επανάκαμψη των καταθέσεων στις
οικονομίες του Νότου.

Η ενοποίηση
προβλέπεται να γίνει με τρία βασικά εργαλεία: με την ενιαία εποπτεία σε επίπεδο
Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, με έναν ενιαίο οργανισμό ή Ταμείο που θα σηκώνει
την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και με το ενιαίο Σύστημα εγγύησης των
καταθέσεων. Οι στόχοι που έχουν τεθεί και οι μεγάλες αλλαγές που θα επιφέρει είναι
κυρίως:

Πρώτον, ότι θα
σπάσει ο φαύλος κύκλος του χρέους μεταξύ κρατών και τραπεζών, ο οποίος είναι
δηλητηριώδης και αναπαράγει κρίσεις. Για παράδειγμα, να αναφέρουμε τις
περιπτώσεις της Ιρλανδίας ή και της Ισπανίας, όπου τα προβλήματα των τραπεζών
εξουθενώνουν τα οικονομικά του κράτους.

 Ή την περίπτωση της Ελλάδας από την άλλη
πλευρά, όπου τα προβλήματα υπερχρέωσης του ελληνικού κράτους για λόγους
πελατειακούς, τσάκισαν τις ελληνικές τράπεζες μετά το αναγκαστικό «κούρεμα». Η
αλλαγή των σχέσεων επέρχεται ουσιαστικά με την προοπτική της ανακεφαλαιοποίησης,
μέσω του μόνιμου μηχανισμού ESM, όπου και σε αυτό όμως οι Γερμανοί δείχνουν ακόμη δύσκολοι.

Δεύτερον, η
ενιαία εποπτεία 6.000 τραπεζών από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, αλλά και το
ενιαίο σύστημα εγγύησης των καταθέσεων, ενισχύει την εμπιστοσύνη καταθετών και
επενδυτών σε όλες τις τράπεζες του ευρω-συστήματος και διευκολύνει τη
διασυνοριακή λειτουργία τους με μεγαλύτερη ασφάλεια.

Το
σημαντικότερο είναι η δημιουργία σταθερότητας, η οποία μεγιστοποιεί πάντα την
οικονομική λειτουργία (σ.σ. το θέμα της εποπτείας δεν έχει καμία σχέση με το
θέμα παρέμβασης στη διοίκηση των ελληνικών τραπεζών από την τρόικα, που έγινε
προχθές γνωστό).

Σε πρόσφατο
διεθνές συνέδριο που έγινε στην Μπρατισλάβα, το όφελος της τραπεζικής ένωσης το
περιέγραψε με τον καλύτερο τρόπο ο νομικός σύμβουλος της Κομισιόν Γιώργος Ζαββός
λέγοντας:

«Με την
ένωση κλείνει το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα τις ανισορροπίες μεταξύ κέντρου
και περιφέρειας. Δημιουργείται ένας εξισορροπητικός μηχανισμός, που παράγει μεγαλύτερη
εμπιστοσύνη και ασφάλεια για όλους. Άρα, σε μία νομισματική ένωση που δεν έχει
ισοδύναμα μέλη, αυτό γίνεται πλεονέκτημα για την περιφέρεια και προϋπόθεση για
την ανάπτυξη στη συνέχεια. Εξουδετερώνει κινδύνους για κρίσεις και θέτει βάσεις
για το ξεπάγωμα της διατραπεζικής αγοράς.»

 * Ο Γιάννης Κοτόφωλος είναι
δημοσιογράφος στη ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ , με καταγωγή από την Δωρίδα