Ο Ομπάμα και η Μέρκελ

Του  Γιάννη  Κοτόφωλου *

Τι θα κερδίσει η Ευρώπη από την επανεκλογή Ομπάμα στις ΗΠΑ; Τι
ισορροπίες μπορεί να διαμορφωθούν μεταξύ Ομπάμα και Μέρκελ, δέκα μήνες πριν να
διεξαχθούν οι εκλογές (και) στη Γερμανία;

Αυτά είναι ορισμένα από τα ερωτήματα, τα οποία διατυπώνει μερίδα
των διεθνών αναλυτών και ένα μεγάλο μέρος της κοινής γνώμης, ειδικότερα μάλιστα
στην Ελλάδα, όπου, πλέον, η μοίρα της χώρας εξαρτάται από τις αποφάσεις που
λαμβάνονται για την Ευρωζώνη (και τους πιο ευαίσθητους κρίκους της), σε ευρωπαϊκό
και παγκόσμιο επίπεδο.

Θα λειτουργήσει, λοιπόν, ένας άξονας Ουάσιγκτον – Βερολίνου, στην
κατεύθυνση της στήριξης κυρίως της Ευρώπης, η οποία αντιμετωπίζει σήμερα το
μείζον πρόβλημα της οικονομικής κρίσης και της πολιτικής της συνοχής;

Οι απαντήσεις δεν είναι τόσο εύκολες και μάλλον δεν είναι και
καθόλου ευχάριστες. Το πιθανότερο είναι τώρα, μετά τις αμερικανικές εκλογές, να
υποβαθμιστεί η υπόθεση Ευρώπη στην ατζέντα των προτεραιοτήτων του Αμερικανού
προέδρου.

Αλλά, και από την άλλη πλευρά, όσον αφορά το ρόλο και την πολιτική
στάση που θα κρατήσει η κ. Μέρκελ, οι εκτιμήσεις οδηγούν στο συμπέρασμα ότι δεν
πρόκειται να αλλάξει τίποτε ουσιαστικό, ούτε να ληφθεί καμία σπουδαία απόφαση,
μέχρι τις γερμανικές εκλογές το φθινόπωρο του 2013.

Πράγματι, αφού οι αμερικανικές εκλογές πραγματοποιήθηκαν και πλέον
ο πρόεδρος των ΗΠΑ δεν ανησυχεί μήπως και τυχόν ένα σοβαρό «ατύχημα» στην
Ευρωζώνη ταρακουνήσει την αμερικανική οικονομία κλονίζοντας και τη δική του
πολιτική προοπτική, το κέντρο βάρους για τον Ομπάμα μετατοπίζεται πλήρως, σε
άλλα διαφορετικά και κρίσιμα μέτωπα.

Στο εσωτερικό επίπεδο η προτεραιότητα είναι η συνεννόηση μεταξύ
Δημοκρατικών και Ρεπουμπλικάνων, για τον προϋπολογισμό και το χρέος των
Ηνωμένων Πολιτειών. Στο διεθνές επίπεδο, η πιο καυτή ιστορία είναι οι σχέσεις
των ΗΠΑ με την Κίνα (την άλλη υπερδύναμη του πλανήτη), μετά μάλιστα και από την
αλλαγή που σημειώθηκε στην κινεζική ηγεσία.

Ακόμη και η πολιτική των ΗΠΑ στην πιο κοντινή Ασία μπορεί να
διαφοροποιηθεί τα επόμενα χρόνια, με δεδομένο ότι η Αμερική θα γίνει σχεδόν
αυτάρκης ενεργειακά και ειδικότερα στο πετρέλαιο.

Η Ευρώπη, συνεπώς, απασχολεί λιγότερο (και θα απασχολεί ακόμη
λιγότερο) στο μέλλον την Αμερική, ως μία ανεξάρτητη παράμετρος ή ως ένας
φυσικός σύμμαχος στη μεγάλη γεω-πολιτική σκακιέρα.

Η κ Μέρκελ, από την άλλη πλευρά, ενόψει των εκλογών του 2013, δεν
πρόκειται να μεταβάλει  τη στάση της
απέναντι στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπως επίσης  και απέναντι στους Ευρωπαίους εταίρους της.

Θα εξακολουθεί να δουλεύει – και το δείχνει αυτό – στο μοτίβο της
ξεχωριστής ηγέτιδας δύναμης της Γηραιάς Ηπείρου, αποκρούοντας οποιαδήποτε
παρότρυνση εκ μέρους της Αμερικής ή των άλλων ευρωπαϊκών κρατών, για τη χαλάρωση
της πολιτικής που επιβάλει στον τρόπο διαχείρισης το χρέους, τη λιτότητα και
την ύφεση που πλήττει την Ευρώπη.

Σε μία Ευρώπη, δυστυχώς, που την τσακίζει τούτη την ώρα η κρίση
και δεν είναι πολιτικά ολοκληρωμένη, η Γερμανία δείχνει και αισθάνεται (ακόμη),
ότι έτσι αυξάνει τη δική της δύναμη, εντός και εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Αλλά, η τακτική αυτή μπορεί να αποδειχθεί μπούμερανγκ, πριν να φθάσουμε στις
γερμανικές εκλογές…

* Ο
Γιάννης Κοτόφωλος είναι δημοσιογράφος στη ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, με καταγωγή από την
Δωρίδα.