Ευρώπη έλεος, λίγη δημοκρατία !

Το πρόβλημα στην Ευρώπη δεν είναι οικονομικό, αλλά είναι κατά βάση πολιτικό. Όπως ακριβώς και στην Ελλάδα. Είναι στην ουσία πρόβλημα αντιπροσώπευσης, μεταξύ ηγεσιών που λαμβάνουν τις αποφάσεις από τη μία πλευρά και από την άλλη των λαών της Ευρώπης, που νιώθουν τα πάντα να ανατρέπονται στη ζωή τους χωρίς να μπορούν να επηρεάσουν στο ελάχιστο τις εξελίξεις. Είναι, δηλαδή, ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα Δημοκρατίας!

 Για παράδειγμα: επειδή 15 ή 20 δικαστές του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Γερμανίας θα αποφάσιζαν ή θα αποφασίσουν ενδεχομένως αύριο να μην δοθούν χρήματα στην Ελλάδα, την Πορτογαλία ή την Ισπανία, θα πρέπει να σταματήσει ολόκληρη η οικονομική μηχανή της Ευρώπης και να διαλυθεί το ευρώ; Ή επειδή 15 ή 20 τεχνοκράτες της Bundesbank είναι νοσταλγοί του γερμανικού μάρκου (της γερμανικής κυριαρχίας δηλαδή) και μπλοκάρουν τη Μέρκελ, θα πρέπει να μπεί η Ευρώπη σε μία τεράστια περιπέτεια και να σπάσει η πολιτική της συνοχή; Τι είδους καρικατούρα της Ευρώπης είναι αυτή;

 Αυτά είναι ακραία αντιδημοκρατικά και καταστροφικά για την υπόθεση της ενωμένης Ευρώπης φαινόμενα… Σίγουρα δεν μπορεί να πάει με αυτό τον τρόπο μπροστά μία ολόκληρη πολιτισμένη ήπειρος. Και, σίγουρα, δεν είναι αυτή η Ευρώπη που θέλουμε όλοι μας, η Ευρώπη που οραματίστηκαν οι λαοί της. Ή ακόμη η Ευρώπη των πολιτικών της προηγούμενης γενιάς, αυτών δηλαδή που βάλανε κάτω το αρχικό της σχέδιο, του Σμιτ, του Ζισκάρ, του Μιτεράν, του Κολ, του Ντελόρ. Είναι φύσει αδύνατο και πολιτικά αδιανόητο να δεχτούμε ότι θα καθορίζουν την τύχη της ηπείρου σήμερα κάποιοι δύστροποι δικαστές, κάποιοι κοντόθωροι τεχνοκράτες ή μόνο η οικονομική ελίτ της Γερμανίας, της Γαλλίας και πάει λέγοντας. Ελεος!

 Η Ευρώπη θα πρέπει πάλι να ανακαλύψει τη Δημοκρατία. Για να οικοδομήσει από την αρχή τους πολιτικούς της θεσμούς σε αυτή τη βάση. Διαφορετικά δεν έχει κανένα μέλλον, θα μπει σταθερά στον κατηφορικό δρόμο της παρακμής, η κρίση θα την διαλύσει στο τέλος, με ανυπολόγιστες κοινωνικές και πολιτισμικές συνέπειες σε γενικευμένη και ανεξέλεγκτη κλίμακα. Στα κολοσσιαία προβλήματα της Ευρώπης, το πιο επείγον αίτημα είναι η πολιτικοποίηση των μηχανισμών λήψης των αποφάσεων και η συμμετοχή των Ευρωπαίων πολιτών.

 Την κρίση οφείλουμε να την δούμε ως λυτρωτική και γόνιμη, για να δημιουργήσουμε μία νέα πολιτική Ευρώπη, με τη συμμετοχή των λαών της στις μεγάλες αποφάσεις για το δρόμο που θα ακολουθήσει ολόκληρη η Γηραιά Ήπειρος. Το πλαίσιο της ευημερίας και της ανοχής, πάνω στο οποίο στηρίχτηκε έως τώρα η ιδιότυπη ευρωπαϊκή διακυβέρνηση, τώρα δεν υπάρχει. Δεν μπορεί να δουλέψει το μοντέλο αυτό σε εποχές δεινής και παρατεταμένης οικονομικής κρίσης, όπου καταστρέφονται εισοδήματα, κέρδη, φόροι, περιουσίες, αξίες, θέσεις εργασίας και ψυχές. Οι πολιτικές ηγεσίες στην Ευρώπη, όπως φυσικά και στην Ελλάδα, οφείλουν να λειτουργήσουν όχι δημαγωγικά, αλλά τίμια και περισσότερο στοχαστικά απέναντι στους λαούς τους. Οι παλαιοί κώδικες επικοινωνίας και επιρροής, έχουν τιναχτεί στον αέρα.

 * Ο Γιάννης Κοτόφωλος είναι δημοσιογράφος στη ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ