Τι θα γίνει με την Ελλάδα

Η Ευρώπη πριν λίγες μέρες έκανε ένα πολύ σημαντικό βήμα. Η συμφωνία της συνόδου της 9ης Δεκεμβρίου μπορεί να μην συγκροτεί μία κολοσσιαία απόφαση, συνιστά όμως μία θετική εξέλιξη για την αντιμετώπιση της κρίσης και μία σπουδαία κίνηση για την ενοποίηση, την δημοσιονομική και την πολιτική. Στη σύνοδο αυτή, για πρώτη φορά το τελευταίο διάστημα, η Ελλάδα δεν αποτέλεσε το επίκεντρο των διαβουλεύσεων, ωστόσο, το τι ακριβώς συμφωνήθηκε και δρομολογήθηκε για το επόμενο εξάμηνο, την αφορά και την επηρεάζει καθοριστικά. Η χώρα μας εξακολουθεί να βρίσκεται στην κόψη του (ευρωπαικού) ξυραφιού! Και το ερώτημα, το οποίο καίει, είναι τι θα γίνει – συνεπώς – με την Ελλάδα;

Τα μεγάλα θέματα τα οποία παραμένουν ανοικτά και θα προσδιορίσουν, λοιπόν, την πορεία του τόπου, είναι δύο: το ένα είναι η τύχη του PSI μετά την ακύρωσή του (από τώρα και στο εξής και για οποιαδήποτε άλλη χώρα), με δεδομένο ότι κρίθηκε από τους ίδιους τους Ευρωπαίους ηγέτες ως «θεραπεία» καταστροφική. Και το δεύτερο θέμα, είναι πως θα λειτουργήσει στη συνέχεια η πολιτική ελίτ της Ελλάδας, στις νέες αυστηρές, ευρωκεντρικές, δημοσιονομικές συνθήκες. Θα πειθαρχήσει δηλαδή στα νέα δεδομένα ή θα συνεχίσει να βαυκαλίζεται με την κομματοκρατία και να ερωτοτροπεί με τον λαικισμό και την έξοδο, εν τέλει, της χώρας από το ευρώ;

Ας ασχοληθούμε με το πρώτο θέμα, για το PSI. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες θεώρησαν ότι η θέση τους εκείνη αποδείχθηκε λάθος και μάλιστα μοιραίο. Διότι η (προηγούμενη) απόφαση, να «κουρευτούν» τα ελληνικά ομόλογα που έχουν στα χέρια τους οι ιδιώτες (τράπεζες, Ταμεία και επενδυτικά funds), δημιουργούσε ένα κακό προηγούμενο. Τρόμαξε τις αγορές, οι οποίες προχώρησαν σε αθρόες πωλήσεις ιταλικών, ισπανικών κ.α. κρατικών ομολόγων. Το αποτέλεσμα ήταν να χαθούν τεράστια ποσά από την ευρωπαική αγορά και να εκτοξευθούν τα επιτόκια σε ύψη απαγορευτικά για τον δανεισμό και των χωρών αυτών, οι οποίες μπήκαν με τη σειρά τους στο επίκεντρο της κρίσης. Ο διεθνής χρηματοοικονομικός τομέας, με την απόφαση εκείνη, φοβήθηκε ότι θα του «κουρεύουν» συνεχώς τα λεφτά του, κάθε φορά που θα εμφανίζεται σε μία χώρα το πρόβλημα του χρέους. Ηταν μία τραγική επιμονή της Μέρκελ (να πληρώσουν οι ιδιώτες την «χασούρα» των κρατών), η οποία κόντεψε να διαλύσει τη διεθνή αγορά ομολόγων και την ίδια τη ζώνη του ευρώ.

Παρ όλα αυτά, όμως, το PSI παραμένει στο τραπέζι ως «λύση» για το ελληνικό (αποκλειστικά) πρόβλημα. Λύση, πλέον, θολή και έωλη, μετά τις παραπάνω εξελίξεις. Διότι, ποιος ξένος ιδιωτικός οργανισμός θα σπεύσει να συμμετάσχει σε μία «θεραπεία» που κρίθηκε καταστροφική, από τους ίδιους μάλιστα που την συνταγογράφησαν; Ενδεχομένως όχι οι περισσότεροι. Οπότε και τα οφέλη θα είναι μικρά. Και με τι όρους θα γίνει η διαπραγμάτευση, όταν οι ιδιώτες έχουν αποκτήσει ένα ηθικό πλεονέκτημα, με βάση την προχθεσινή σύνοδο; Επίσης, εάν το PSI δεν «τσουλήσει» στην πράξη, ποιο είναι το εναλλακτικό σενάριο για την μείωση του ελληνικού χρέους; Ερωτήματα θηριώδους σημασίας για την Ελλάδα και το οικονομικό της σύστημα, τα οποία είναι- και θα παραμένουν για αρκετό ακόμη διάστημα- αναπάντητα…

* Ο Γιάννης Κοτόφωλος είναι δημοσιογράφος στη ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ