Τα τέσσερα επόμενα βήματα

Στις μεγάλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, στους οικονομικούς συμβούλους των κυβερνήσεων, αλλά και τα σημαντικότερα think tank της Ε.Ε., ο προβληματισμός τις τελευταίες εβδομάδες έχει επικεντρωθεί στο πως η Ευρώπη και ειδικότερα η Ζώνη του Ευρώ θα αντιμετωπίσει την κρίση που κινδυνεύει να την διαλύσει, αλλά και πως θα ξαναβάλει μπροστά την μηχανή της οικονομίας της, για να ανακόψει την πτώση των εισοδημάτων (της πολυπληθούς κυρίως μεσαίας τάξης) και την αύξηση της ανεργίας. Συγκεντρώνοντας τις κυριότερες απόψεις που διατυπώνονται, επισημαίνουμε τις τέσσερεις κυριότερες κατευθύνσεις, οι οποίες ακολουθούν η μία την άλλη αλυσιδωτά.

Η πρώτη είναι ότι πρέπει να δοθεί μία οριστική λύση στο ελληνικό πρόβλημα, το οποίο δημιουργεί τον κίνδυνο να μολυνθεί ολόκληρο το χρηματοοικονομικό σύστημα της Ευρώπης και να καταρρεύσει η υπόθεση του ευρώ. Εκτός από την όποια τελική λύση δοθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο για το χρέος, έως την σύνοδο κορυφής στις 23 Οκτωβρίου (έχουμε μιλήσει αναλυτικά στα προηγούμενα σχόλια από τη στήλη αυτή), οι εκπρόσωποι των ισχυρότερων ευρωπαϊκών κυβερνήσεων τονίζουν ότι πρέπει απαραιτήτως να πράξει κάτι γενναίο για να γυρίσει το παιγνίδι και η ίδια η Ελλάδα. Χάνοντας συνεχώς τον στόχο των ελλειμμάτων, αλλά και εξαιτίας των αντιφάσεων της πολιτικής της, το πρόβλημα του κρατικού χρέους διαιωνίζεται, καθώς κτυπάει απ ευθείας τις τράπεζες, οι οποίες με τη σειρά τους δεν μπορούν να χρηματοδοτήσουν την οικονομία, η οποία υποχωρεί συνεχώς (ύφεση) και άρα ξαναγυρίζουμε σε νέο κρατικό δανεισμό κ.ο.κ. Αυτός ο φαύλος κύκλος πρέπει επιτέλους να σπάσει.

Η δεύτερη άμεση κατεύθυνση αφορά στην ανακεφαλαιοποίηση των ευρωπαικών τραπεζών, την οποία θα πρέπει να συνδυάσουμε με την ενεργοποίηση και την ενίσχυση των κεντρικών ευρωπαικών μηχανισμών στήριξης, αλλά και διαχείρισης των κρίσεων. Με άλλα λόγια, η Ευρώπη πρέπει άμεσα να λειτουργήσει το ισχυρό πλαίσιο θωράκισής της, το οποίο δεν θα επιτρέπει την επέκταση της φωτιάς που έχει ανάψει με αφορμή την Ελλάδα. Και παράλληλα, με όλα αυτά, να στηρίξει τις τράπεζές της και να απαλείψει τυχόν προβλήματα του ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος που βρίσκονται ακόμη κάτω από το χαλί. Κοινώς, το χρηματοοικονομικό σύστημα και οι οικονομίες του ευρώ, θα πρέπει κατά το δυνατόν άμεσα να ανακτήσουν την εμπιστοσύνη των αγορών.

Η τρίτη κατεύθυνση, είναι να εξηγήσουν οι πολιτικές και οικονομικές ελίτ της Ευρώπης, τι κολοσσιαία οφέλη διακυβεύονται για τους ευρωπαίους τούτη την ώρα, πόσο καθοριστικής σημασίας είναι για όλους η υπέρβαση της κρίσης και ο ρόλος του ευρώ. Πρέπει όλα αυτά να γίνουν συνείδηση.
Η κρίση έδειξε, με κάθε τρόπο, ότι χρειάζεται πολύ περισσότερη Ευρώπη. Αποφάσεις και δράσεις πέρα από τις εθνικές πολιτικές σκοπιμότητες και τους εθνικούς εγωισμούς.

Η τέταρτη κατεύθυνση αφορά στην πυροδότηση ενός νέου κύκλου οικονομικής ανάπτυξης. Κρίσιμο ρόλο εκτιμάται ότι θα παίξουν οι μεταρρυθμίσεις, οι οποίες έχουν μείνει στη μέση και δεν βοηθούν την ανταγωνιστικότητα της Γηραιάς Ηπείρου, καθώς και η πλήρης ενοποίηση (απελευθέρωση και δίκαιο) της κοινοτικής αγοράς που σε μεγάλο βαθμό παραμένει κατακερματισμένη. Τα περιθώρια που υπάρχουν ακόμη από την εσωτερική αγορά, για τη δημιουργία νέου ευρωπαϊκού πλούτου και ζήτησης, είναι τεράστια.

* Ο Γιάννης Κοτόφωλος είναι δημοσιογράφος στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ